banner
 
Home Page
vanhoc

 
Home
 
Saigon Bao.com
Saigon Bao 2.com
 
Liên Lạc - Contact
 
Liên Lạc - Contact
 
 
 
Tài Liệu
 
Tài liệu
Tài liệu Lưu trữ
Tin tức Lưu trữ
Nguyễn Quang Duy
 
Cần Thiết
 
Directory
 
Phụ Trang
 
Mobile Version
BaoThoiSu.com
BaoPhongSu.com
BaoTuDo.com
 
Disclaimer
SaigonBao.com
1999-2021 All rights reserved
 
 
 
Diem Bao industry lifestyle
 
 
 
 
 
 
Trang Nhà -Tài liệu Dân chủ - Lưu trữ 2007 - Tài liệu Lưu trữ
 
 

VIETNAM NEWS NETWORK (VNN)

P.O. Box 661162

Sacramento , CA 95866

Phone & Fax: 916-480-2724

Email: vnn@vnn-news.com

Website: www.vnn-news.com

 

**********************************
Bài V
Hàng Ngày

Ngày 31 Tháng 08 Năm 2007

**********************************

 

1- Bình Lun Vit Nam

- Báo Chí B Vit Cng Xếp Hàng Chng Li Pht Giáo Thng Nht Ði Cu Dân Oan

Lý Ði Nguyên

 

2- Din Ðàn Hi Ngoi

- Nhà Báo Anh: Tng Thng Bush Ðã Ðúng Khi Cnh Báo V Mt Thm Cnh Hu Chiến Ti Iraq Như Ti Vit Nam

 

3- Sinh Hot Cng Ðng

- Tường Thut: Ði Hi 2007 - Liên Phân Hi Chuyên Gia Vit Nam ti Âu Châu

 

4- Din Ðàn Quc Ni

- Báo Tui Tr, Giá Tr Ca Tinh Thn Phn Bin

Trn Tiến Dũng

 

5- Tài Liu

- Dân Ch Công Lý, Nhân Quyn Và Vn Ð Chính Danh

L.S. Nguyn Hu Thng

 

6- Tp Chí Á Châu

- Nht Mun Tăng Cường Hp Tác Vi Các Quc Gia Tôn Trng Nhân Quyn

Minh Dũng

 

7- Tin Tc Di Trú

- Phân Tích H Sơ Hôn Phu-Thê Và V-Chng: Phi Chun B Tt Hơn Khi Ði Phng Vn Ra Sao?

 

8- Tham Kho

- Trách nhim tp th và trách nhim cá nhân ca b trưởng trong chính ph liên hip

Nguyn Hc Tp

 

9- Truyn Hay Ngoi Quc

- Ðôi Mt La

Françoise Sagan

 

**********************************

 

1- Bình Lun Vit Nam

 

- Báo Chí B Vit Cng Xếp Hàng Chng Li Pht Giáo Thng Nht Ði Cu Dân Oan

 

Lý Ði Nguyên

 (VNN)

 

T ngày Nguyn Tn Dũng ngi vào ghế th tướng, chưa thy làm được điu gì ích nước li dân, ch thy toàn là nhng hành vi chng li vi tiến trình đổi mi. Ðiu đáng tc cười nht là Dũng luôn luôn t rút súng bn vào chân mình. Như vic đi gp Giáo Hoàng ca Kitô Giáo Hoàn Vũ Lamã xong, lin để mc đàn em đập phá tượng Ðc M Su Bi và b tù Lm Nguyn Văn Lý, ri hô hoán lên là Hi Ðng Giám Mc Vit Nam và Tòa Thánh Vatican đồng ý, để Giáo Dân và Giáo Hi Kitô phi có thái độ phn đối. Ðiu ngu mui nht là Dũng đã t bn vào đầu mình khi ban hành ch th s 37/CP, ngày 29/11/2006, nhm bt ming báo chí, to điu kin cho khuynh hướng bo th đưa Lê Doãn Hp vào chc B Trưởng Thông Tin Truyn Thông để buc tt c báo gii Vit Nam phi "đi đúng l đường bên phi" ca phe bo th, có nghiã là đi trái hướng ca đường đổi mi. Biết rng, Nguyn Tn Dũng, Nguyn Minh Triết s dĩđược v thế lãnh đạo hôm nay, đều nh vào không khí đổi mi, phát xut t Min Nam, mà t báo Tui Tr ca Sài gòn có công đầu.

y thế mà chính t Tui Tr li tr thành "con dê tế thn" cho phe bo th ca Nguyn Tn Dũng mi là đau. K đau nht không ai khác hơn là cu th tướng Võ Văn Kit, người đỡ đầu ca t Tui Tr ln Nguyn Tn Dũng và Nguyn Minh Triết. Ngay sau v 2 phó tng biên tp ca Tui Tr b ngưng chc, Võ Văn Kit đã gp cơ quan ch qun ca báo Tui Tr là Ban Thường V Thành Ðoàn Thanh Nìên. Trong gn 4 tiếng, Võ Văn Kit đã dùng nhiu thi gi nói v vn đề t chc, qun lý ca Thành Ðoàn vi các đơn v trc thuc. Ông nói: "T báo Tui Tr hay nhà xut bn Tr, thi k đấu tranh thành lp, nếu không có cơ quan qun lý, không ra đời được. Mt t báo ln nht ca c nước không còn mc được cái áo ca Thành Ðoàn trước đây, Tui Tr không ch viết v đối tượng tui tr, thanh niên, mà là tt c đối tượng khác; không ch xã hi, đời sng, mà là nhng vn đề chính tr na. Nó vượt quá tm địa phương ri". Vic Võ Văn Kit quyết lit nhp cuc, vi ý hướng mun t Tui Tr không còn b thng thuc Thành Ðoàn Thanh Niên Cng Sn na, và vi vic Nguyn Tn Dũng t th tiêu tư thế đổi mi ca mình, chc chn ni b Vit cng s còn nhiu màn trình din ngon mc.

Nhưng, trong nht thi thì khuynh hướng bo th đang thng thế. Chúng đã đánh gip đầu t Tui Tr tiêu biu cho khuynh hướng đổi mi, để bt toàn th báo chí Vit Nam phi xếp hàng theo lnh điu khin ca Lê Doãn Hp, đồng lot hp xướng vi bài bình lun ca báo Nhân Dân đin t đả phá Hòa Thượng Thích Qung Ð và Giáo Hi Pht Giáo Vit Nam Thng Nht, dưới ta đề: "Thích Qung Ð và các tham vng chính tr đội lt tôn giáo". Trong đó nói, Hòa Thượng đã cm đầu mt s phn t cc đoan, hot động chng phá nhà nước, gây ri làm mt trt t công cng. Cùng vi báo Nhân Dân, báo Tin Phong và VitnamNet cũng đăng mt lot bài công kích vic Hòa Thượng Thích Qung Ð và các cng s, t chc cu tr cho Dân Oan đi khiếu kin nhà đất.

Vì vào ngày 17/07/2007, Hòa Thượng đã đích thân cùng vi phái đoàn ca Giáo Hi, đến gp, an i, tr giúp chút tnh tài cho nhng Dân Oan khn kh, nheo nhóc, đói khát, t tp la lit bên ngoài Văn Phòng Quc Hi 2 Sàigòn c tháng tri, để khiếu kin, mà chng ma nào đoái hoài. Vic đó đã làm Vit cng hong s, khiến chúng vi vàng xung tay đàn áp, gii tán Dân Oan, làm cho dư lun người dân trong ngoài nước và quc tế thêm oán ghét Vit cng hơn. Lp tc Hoà Thượng nhân danh Vin Trưởng Vin Hóa Ðo GHPGVNTN đưa ra kêu gi đồng bào trong ngoài nước, tiếp tay cu tr Dân Oan Vit Nam, li kêu gi được hưởng ng nng nhit. Ri ngày 23/08/07, Ngài Qung Ð li y cho Thượng Ta Thích Không Tánh, Tng V Trưởng T Thin X Hi ca Vin Hóa Ðo ra tn Hà ni để cu tr cho Dân Oan. Khiến lãnh đạo Vit Cng cung cung phi cho công an bt Thy ngay trước mt Dân Oan, trong khi Thy va mi trao tin cu tr được mt s người. Ðây là mt hành động thô bo "ăn cướp cơm chim", làm cho Dân Oan ng ngàng, bt khóc và kêu réo vang tri, đòi Công An phi th ngay Thy Không Tánh ra. Sau mt thi gian cm gi, đe da, thuyết phc thy Không Tánh không kết qu, chúng buc phi tr li toàn b ngân khon cu tr, k c s tin bn h ly được t tay Dân Oan, ri chuyn Thy v Sài gòn th xung cng chùa Liên Trì nơi Thy cư ng.

T đó báo chí Vit Cng bt đầu m chiến dch chp mũ, t cáo Hòa Thượng Thích Qung Ð và Giáo Hi Pht Giáo Thng Nht là khích động Dân Oan gây ri lon. Ðáng bun là mt s trí thc, chính khách gà m, vi cho rng, không nên biến v vic Dân Oan Khiếu Kin thành phong trào đấu tranh chính tr. Có th là mt t chc nào khác thì có ý đồ đó, nhưng vi Giáo Hi Pht Giáo Thng Nht, hay bt c mt tôn giáo chân chính nào, thì lut Pht, lut Tri cũng buc các tín đồ, tín hu và các giáo hi đó đều phi có trách nhim thiêng liêng là cu giúp nhng người lâm cnh khn khó oan khut. Trước cnh Dân Oan Khiếu Kin Vit Nam đói khát, tàn t nm vt vã la lit, đi đứng vt vưởng nơi hè ph ca Sàigòn, Hàni, mà không phát tâm cu giúp thì kè đó không phi là Người, ch đừng nói là bc tu hành ca tôn giáo chân chính. Thế nên dù biết rõ hành động cu tr Dân Oan ca mình có b Vitcng vu khng lên án, hoc b tù, hay giết chết, thì ngài Qung Ðcác v thuc Giáo Hi Pht Giáo Thng Nht cũng hoan h đón đợi.

Ch ti nghip cho Nguyn Tn Dũng, vic đánh phá ngài Qung Ð và GHPGVNTN đi cu tr Dân Oan Khiếu Kin li chính là hành động Nguyn Tn Dũng t bn vào tim mình. Vì thc ra Dân Oan đa s là nhng đồng chí, đồng đội và đồng tình ca Dũng trước kia, h đặt nhiu hy vng vào vic Dũng làm th tướng, Triết làm ch tch nước để oan khiên ca h được sm gii quyết. Nhưng chng nhng chính ph ca Nguyn Tn Dũng đã l đi, đùn v cho bn th phm địa phương t gii quyết, l c nhiên là "đánh bùn sang ao". Dân Oan li kéo lên Sàigon, Hà ni để nhn đói, chu khát khiếu kin. Thế mà bn Dũng, Triết li chn không cho Pht Giáo Thng Nht cu tr thì quá là tàn nhn. Vic Nguyn Tn Dũng t bn vào chân, bn vào đầu, bn vào tim, ri lê thân tàn què qut, vi cái đầu méo mó, trái tim không hn ti Liên Hip Quc xin làm hi viên không thường trc ca Hi Ðng Bo An, thì nếu có được t chc Quc Tế này thí b cho v trí đó, cũng chng v vang gì cho Vit Nam ta.

 

=END=

 

2- Din Ðàn Hi Ngoi

 

- Nhà Báo Anh: Tng Thng Bush Ðã Ðúng Khi Cnh Báo V Mt Thm Cnh Hu Chiến Ti Iraq Như Ti Vit Nam

 

Li cnh báo ca Tng thng Hoa K George W. Bush v hu qu ca vic b Iraq vi tình hình ti Ðông Dương sau 1975 đang gây ra nhng tranh lun mnh m ti Phương Tây. Nhà báo William Shawcross, người tng đến Nam Vit Nam làm tin thi chiến, va có bài trên báo Anh, t The Sunday Times hôm 26-8, cho rng ông Bush đả hoàn toàn đúng khi đưa ra nhn định này.

Trong thi gian viết v chiến tranh Vit Nam, William Shawcross đã tng công khai phê phán n lc ca Hoa K, nhưng sau 1975 ông mi thy được nhng câu chuyn v s tàn bo kinh khng dn xut hin: "Hàng ngàn người và sau đó là hàng triu người phi b chy trước s tàn bo ca phe cng sn chiến thng Vit Nam".

Bài báo mang ta đề "Abandon Iraq and see a Vietnam horror show" (tm dch: B Iraq để ri thy s rùng rn như Vit Nam tái hin) được đăng cùng hình mt nhóm dân chúng Vit Nam chy trn s tàn bo ca chế độ cng sn t Bc Vit, như nguyên văn li chú thích dưới nh.

Theo nhà báo Shawcross, nếu như ti Vit Nam tng xy ra thm cnh "tù ci to", "thuyn nhân" thì ti Cam Bt chế độ cng sn Khmer Rouge còn tàn bo hơn nhiu, và ti hai triu người đã b giết hi trong các "cánh đồng chết".

William Shawcross k rng sau khi chng kiến thm cnh Cam Bt qua các cuc phng vn và thu thp tư liu t nhng người chy sang Thái Lan, ông đã cho ra cun sách "Sideshow: Kissinger, Nixon and the Destruction of Cambodia".

Cun sách phê phán mnh m chính sách ca Tòa Bch c thi Tng thng Nixon đối vi Cam Bt và cho rng chính cách hành x trách nhim (carelessness) ca Hoa K khi y đã tàn phá đất nước Cam Bt và to điu kin cho chế độ quái vt Khmer Rouge lên cm quyn.

So sánh Ðông Dương khi đó vi Iraq ngày nay, nhà báo William Shawcross cho rng báo chí phi chu phn trách nhim v tình hình:

"Hôm nay, ging như hi nhng năm 1970, báo chí phi chu mt trách nhim đặc bit. Ti Ðông Dương đa s các nhà báo M và Âu Châu (gm c chính tôi) tin rng cuc chiến không th nào thng ni... Nhưng s ngây thơ đó đã rt sai lm và tôi cho rng nhng ai tng chng li cuc chiến ca Hoa K Ðông Dương cn phi hết sc khiêm tn nhìn nhn s kinh hoàng xy ra sau đó. Ngày nay cũng vy, tôi cho rng s căm thù mà nhiu chuyên gia đang có đối vi Bush (và gn đây là c Blair) đang chiếm đa s nhn thc chung".

William Shawcross cũng biết rng: "Trước hết, chúng ta đã không chú ý đúng mc đến s phn hàng triu người Iraq (như người Vit Nam, người Campuchia và người Lào 35 năm trước), nhng người đã đặt nim tin ca h vào Phương Tây".

Cui cùng, tác gi kêu gi chính ph Brown ca Anh hãy làm tt c để bo đảm rng người Iraq đủ sc t v trước làn sóng bo lc phe phái và tránh để to ra cm tưởng rng Anh đang rút quân, mt cm tưởng s ch đưa ti tht bi.

 

Phn ng ca Hà Ni

Cũng trên mt t báo khác ca Anh, t Financial Times s ra ngày 25-8 có bài ca n ký gi Amy Kazmin v phn ng ca Vit Nam trước phát biu ca Tng thng Bush.

Bài báo trích li bà Tôn N Th Ninh, cu phó ch nhim y ban Ði ngoi QH Vit Nam rng phát biu ca ông Bush là "sai lch" và "vn đề không phi là chuyn s rút quân ca M, mà s khi đầu ca cuc chiến".

Bà Ninh được báo Financial Times trích dn đã phn đối vic ông Bush so sánh mt cách thi phng nhng s kin hu chiến ti Vit Nam vi các "cánh đồng chết" Cam Bt mà th phm là quân Khmer Ð.

Bài báo cũng viết rng "Hà Ni nhìn nhn vic rút quân M như đỉnh cao ca cuc kháng chiến theo ch nghĩa dân tc nhm thng nht đất nước".

Tác gi Amy Kazmin cũng trích li phát ngôn viên B Ngoi giao CSVN, ông Lê Dũng nói vi báo chí tun qua rng: "Ai cũng biết rng vi cuc chiến ca người M ti Vit Nam, chúng tôi đã chiến đấu để bo v đất nước và đó là cuc chiến tranh chính nghĩa ca nhân dân Vit Nam."

Vn theo báo Financial Times, bà Tôn N Th Ninh thì tin rng đến c bây gi, Hoa K vn chưa hc được bài hc t cuc chiến Vit Nam cho vn đề Iraq. Bà nói rng Hoa K chng có s la chn nào khác ngoài vic rút quân vì thêm cũng chng làm được điu gì tt.

 

Hot động nhân đạo

Nhà báo William Shawcross (sinh năm 1946) là cây bút ni tiếng v bình lun thi s ca Anh trong nhiu thp niên. Vn mang tư tưởng cánh tng h mt Liên Hip Quc vng mnh để cân bng vi quyn lc nước M, ông cũng rt quan tâm và c vũ cho nhân quyn.

T năm 1971, William Shawcross bt đầu viết bài v chiến tranh Ðông Dương, t góc độ phê phán s tham chiến ca M đến mô t thm trng nhân đạo thi hu chiến.

Cun sách năm 1979 ca ông v s dính líu ca Hoa K ti Campuchia đem li cho tác gi tiếng vang quc tế.

Dư lun Phương Tây còn nh câu nói ni tiếng ca ông v trách nhim ca chính quyn Nixon và bn thân ông Henry Kissinger: "Cam Bt không phi là mt sai lm. Cam Bt là mt ti ác".

Hot động mnh trong lĩnh vc quyn con người, William Shawcross tng gi vai trò c vn cao cp cho Cao y T nn Liên hip quc.

Là con ca cu b trưởng đảng Lao Ðng Anh, Hartley Shawcross (gc quý tc), William Shawcross cũng ni tiếng vi các cun sách v nhng nhân vt ni tiếng như Rupert Murdoch hay hoàng đế Ba Tư (the Shah of Persia).

Năm 2003 ông được tp chí chuyên bình lun chính tr có uy tín Anh, t The Spectator tng danh hiu "Nhân vt trong năm".

 

SOURCE: Abandon Iraq and see a Vietnam horror show/William Shawcross, The Sunday Times, Aug 26, 2007

 

=END=

 

3- Sinh Hot Cng Ðng

 

- Tường Thut: Ði Hi 2007 - Liên Phân Hi Chuyên Gia Vit Nam ti Âu Châu

 

Vào nhng ngày t 17 đến 19 tháng 8 năm 2007, khong gn 100 hi viên và thân hu HCGVN t Bc M và Tây Âu đã quy t đến khách sn Jugendherberge thuc thành ph Mainz, Ðc quc, để tham d Ði Hi Liên Phân Hi Chuyên Gia Vit Nam ti Âu Châu.

 

 

Theo chương trình, Ban T Chc s bt đầu ghi danh cho tham d viên k t 16:00 gi ngày th sáu 17.8.2007 nhưng phái đoàn tham d viên t Thu Sĩ đã vượt trên 550 km đon đường dài, đến sm hơn d liu và đã ph giúp BTC lo phn trang trí. Ri ln lượt nhng phân hi khác cùng nhng thân hu cũng đã đến khá đông. Sau khi ghi danh, nhn phòng và dùng cơm ti, tham d viên đã cùng nhau sinh hot, ca hát. Có nhiu tham d viên sau 1 năm tham d ÐH ti Thu Sĩ, gi mi gp li. Tay bt mt mng, h trò chuyn vi nhau tht là vui.

Vào 9:30 gi sáng th by, sau nghi thc Chào C và Phút Mc Nim, Ði Hi chính thc bt đầu khai mc qua Li Chào Mng ca KS Nguyn Văn Phy, phân hi trưởng PH Ðc và là trưởng Ban T Chc Ði Hi:

 

 

"Kính thưa quý thân hu cùng quý hi viên HCGVN

Trong bu không khí rt nhit tình, rt ci m ca toàn th tham d viên Ði Hi Chuyên Gia Vit Nam - Liên Phân Hi Âu Châu 2007, thay mt cho Ban T Chc, tôi xin nhit lit chào mng quý v cùng quý bn đã đến t M, t Anh quc, t Hoà Lan, t B, t Pháp, t Na Uy, t Ðan Mch, t Thy Sĩ và t Ðc quc để tham d Ði Hi năm nay được t chc ti thành ph Mainz, mt thành ph giao thương c kính ca 2 giòng sông Rhein và sông Main kế bên nhng cánh đồng dâu dùng để chế to rượu vang khá ni tiếng ca min Trung Ðc quc.

Ban T Chc được biết rng ngày hôm qua, th sáu, có nhng tham d viên phi xin ngh vic để kp v tham d ÐH. Có nhiu tham d viên phi đi làm và cũng đã c gng sp xếp thi gi để đi qua đêm đến kp gi khai mc ÐH. Có nhiu tham d viên tui đã cao nhưng cũng đã c gng đến cùng tham d vi các con cháu trưởng thành nơi x người đang quy t v ÐH. Có nhng thân hu đã khuyến khích c gia đình đến tham d ÐH. Trong tinh thn nhit tình, vui tươi và hân hoan đón chào ÐH đã nói lên tim năng ca người Vit Hi Ngoi, đã nói lên tm lòng yêu thương dân tc qua hành động, để mt mai kia đất nước có điu kin thun li thì cũng có rt nhiu chuyên gia VN s góp phn xây dng đất nước và hu mong đất nước sm phát trin, người dân VN s có cuc sng m no, t do và bình đẳng..."

 

Tiếp ni BS Nguyn Quc Bo, Hi phó HCGVN ti Âu Châu đã có đôi Li Khai Mc Ði Hi.

 

 

Trong 2 ngày Ði Hi, các bài thuyết trình đã làm ni bt ch đề ca Ði Hi: Phát trin VN và hi nhp thế gii; Bàn tròn: Thế h tr VN làm gì? đã được toàn th tham d viên theo di tường tn và đóng góp ý kiến sôi ni.

Ð m đầu phn thuyết trình, KS Nguyn Ngc Danh trình bày về "Vài nhn định v lut pháp VN trong bi cnh toàn cu hoá". KS Danh đề cp ti Lut đầu tư nước ngoài đã được chính quyn Vit Nam ban hành năm 1987, và đã được nhiu ln tu b. Nhưng tr ngi không nm b Lut ny mà là tr ngi hành chánh và tr ngi v qun tr. Thuyết trình viên cũng nói rng "vic bo v quyn li ca người công dân Vit Nam ch có trên mt ni ". Ngoaì ra VN cn phi đào to nhiu lut gia, và hin nay VN các đại hc lut có rt hiếm. KS Danh kết lun là trên mt lut pháp, rõ ràng là Vit Nam thiếu s chun b để hi nhp trong thế gii toàn cu hoá ngày hôm nay.

 

 

TS Hunh Trương Trúc qua bài "Công Chánh VN trong bi cnh toàn cu hóa" đã nhn mnh đến vic chnh trang h tng cơ sđó là nhu cu cn thiết để đáp ng vic giao thương kinh tế. TS Trúc đã sơ lược v nhng phát trin ca VN qua các đầu tư ca nước ngoài trong công trình xây dng đường cu, đường b và xe la nhm to nhng điu kin thun li cho vic giao lưu buôn bán. Ð cho c to hiu rõ hơn, TS đã đưa ra mt bng thng kê v quan h đầu tư nước ngoài và h đã nh hưởng ít nhiu đến các hot động h tng cơ s ti Vit Nam.

 

 

Vào chiu th by, Giáo Sư Nguyn th Mng Châu đã cho Ði Hi hiu được nhng cách thương lượng trong lãnh vc thương mi qua bài "Hi nhp kinh doanh quc tế: Ảnh hưởng các yếu t văn hóa xã hi trong các thương thuyết mu dch". GS cho c to rõ thêm rng, trong công vic buôn giao, càng ngày các kinh doanh quc tế càng chú trng hơn v văn hóa ca mi dân tc khi thương lượng. Có mt điu, các nhà nghiên cu đang b bế tc là chưa tìm ra mt câu tr li tho đáng là "làm sao các nhà đầu tư nước ngoài có s thương lượng vi các hãng kinh doanh VN mt cách hiu qu nht".

 

 

Ð tài "Kinh nghim tranh c ti địa phương" do tiến sĩ Tôn Tht Tun chia x vi Ði Hi. Tiến sĩ đã trình bày nhng k thut tranh c nhng địa ht ti Luân Ðôn mà chính TS đã là mt ng c viên. TS đã đề cp đến nhng ng c viên người Anh gc ngoi quc cũng đã thc hin nhng k thut vn động khá hay và nh vy mà h đã thng c. Sau cùng TS cũng kêu gi cng đồng người Vit hi ngoi nếu có điu kin thun li thì cũng nên ra tranh c để làm li cho cng đồng Vit Nam.

 

 

Trước khi chm dt ngày th nht ca Ði Hi là phn workshop dành cho tui tr: Gii tr VN mun gì, khát khao gì trong cuc sng? Sinh hot ny tht sng động được chia thành 2 nhóm. Nhóm tiếng Anh và nhóm tiếng Vit. Các chuyên gia tr tho lun rt sôi ni. Vào ti th by đã có phn đúc kết. Ðng thi anh Phan Ðinh Quc, tng thư ký ca mng lưới Tui Tr Lên Ðường đến t Hoa K cũng đã sinh hot vi các bn tr trong k ÐH ny. Ngoi tr nhng cuc sng cá nhân, gii tr VN cũng cm nhn được s thiếu thn v tinh thn VN, và khao khác được tham gia vào nhng hot động để giúp đỡ cng đồng VN trong và ngoài nước. Sau khi đã tho lun, tui tr Âu Châu đã ni vòng tay ln hoà nhp vào gii tr Vit Nam trên toàn thế gii để đi đến kết qu là s ra đời ca mt t chc tr ca tui tr đó là "Tng Hi Thanh Niên Âu Châu". Nhân dp ny Tng Hi Thanh Niên đã đề c nhng bn tr đại din cho Tng Hi nước mình cư ng.

Ngoài ra anh Phan Ðinh Quc cũng đã gii thiu đến Ði Hi Tui Tr Quc Tế s được t chc 3 ngày vào tháng 1 năm 2008 ti th đô Kualumpur, quc gia Mã Lai Á. Anh cũng đã kêu gi được mi Phân hi ti Âu Châu h tr chi phí tham gia ÐH cho mt bn tr đi tham d ÐH Tui Tr ti Mã Lai Á sp ti.

 

 

Cũng nhân dp ny mt bn tr ti Ðc đó là sinh viên Hunh Quc Bo đã t đạo din quay mt đon phim nói lên tiếng nói đòi T Do Dân Ch cho Vit Nam ca các bn tr ti Ðc đã làm sng động chương trình sinh hot Ði Hi. Mi người v tay khen ngi nhit lit và đặt nhng câu hi đối vi bn Hunh Quc Bo.

Trước khi bt đầu phn sinh hot văn ngh mng Ði Hi, KS Nguyn Huy Sơn, thay mt cho PH Ðc quc trình bày "Vit S Bng Tranh", n bn mi. "Vit S Bng Tranh" là mt chương trình quý báu đã được HCGVN thc hin bng các th tiếng Vit, Anh, Pháp và hin nay được phân hi Ðc Quc tăng b phn Ðc ng. Ðây không phi ch là mt trong nhng thành công ca Hi Chuyên Gia Vit Nam, mà còn là mt tài liu quan trng và b ích cho gii tr hi ngoi.

Vào ngày th hai ca Ði Hi, qua bài thuyết trình "Hin trng cht thi sinh hot và phương pháp x lý rác ti Vit Nam', ch Nguyn th Ngc Hương, cao hc kinh tế, đã đưa ra mt s thng kê v vic thi rác ti VN trong nhng năm qua, quá nhiu đến ni làm ô nhim môi trường và chưa có bin pháp thích nghi nào có th gii quyết. Ch Hương cũng đã dn chng mt s hình nh c th nơi phế thi rác ti VN và phương pháp x lý. Hin ti có nhiu d án vi vn đầu tư ca các công ty nước ngoài để gii quyết vn đề này, nhưng điu quan trng nht là tinh thn ý thc ca ngưòi dân đóng mt vai trò rt quan trng trong vn đề bo v môi sinh.

 

 

BS Nguyn Quc Bo sơ lược qua h thng y tế ti Vit Nam hin nay. BS đã dn chng mt s d kin v y tế hin ti ti VN để cho tham d viên có mt cái nhìn c th v VN. Bác sĩ cũng cho c to xem mt vài bnh vin ti VN, s bnh nhân quá nhiu mà s giường bnh quá ít, do đó vic điu tr cũng như s nuôi dưỡng bnh nhân còn quá yếu kém. Phòng ca bnh nhân quá cht hp, thiếu tin nghi dành cho mt người bnh.

 

 

Sut trong 2 ngày Ði Hi, sau mi bài thuyết trình tham d viên có khong mt tiếng đồng h để đặt câu hi đối vi thuyết trình viên hoc đã có nhng ý kiến đóng góp trong tinh thn dân chđã mang li cho toàn th tham d viên ÐH nhng cái nhìn tng quát v tình hình xã hi, kinh tế, chính tr ca VN trong vic hi nhp thế gii.

 

 

Trước khi có li bế mc Ði Hi ca anh Nguyn Ngc Danh, TS Tôn Tht Tun đã thay mt BTC đúc kết li nhng phn thuyết trình ca ÐH giúp cho tham d viên hiu rõ hơn v ch đề và ni dung ca Ði Hi. Sau cùng, BTC trao quà lưu nim cho thuyết trình viên và Ði Hi chính thc được chm dt lúc 13:00 gi ngày ch nht 19.8.2007 trong bu khí vui tươi và lưu luyến.

 

 

(BTC ÐHCGVN Âu Châu 2007)

 

=END=

 

4- Din Ðàn Quc Ni

 

- Báo Tui Tr, Giá Tr Ca Tinh Thn Phn Bin

 

Trn Tiến Dũng (viết cho BBC t Sài Gòn)

 

Sài Gòn hin là trung tâm báo chí quan trng nht Vit Nam. Hàng ngày, ti thành ph min Nam năng động này phát hành nhiu t nht báo, như Sài Gòn Gii Phóng, Tui Tr, Thanh Niên, Người Lao Ðng... Trong s đó quan trng nht vn là Báo Tui Tr.

Báo Tui Tr không ch là mt cơ quan ngôn lun ca Thành Ðoàn, mt đoàn th qun chúng trc thuc đảng b Cng sn thành ph HCM. T báo này thc cht đã là mt t báo có tm nh hưởng rng và sâu vi lượng phát hành ln nht nước.

Không phi lúc đầu thành lp, đảng, chính quyn hay thm chí là cơ quan ch qun đã trao cho t báo này mt tm vóc quc gia như vy. Tri qua sut các thi k, chính nh nhng n lc ln lao ca nhiu thế h làm báo đã đưa t báo này t mt bn tin ni b tr thành mt cơ quan ngôn lun vi uy tín là tiếng nói tiên phong nht ca báo chí Vit Nam.

Theo nhiu người, nht là độc gi phía min Nam, hàng ngày h không biết báo Nhân Dân hay Sài Gòn Gii Phóng đưa tin gì, cái h quan tâm là Tui Tr đưa tin gì, đánh bài gì.

T năm 1976, Tui Tr là mt t báo qui t các cán b tuyên hun t phong trào sinh viên - hc sinh ni thành Sài Gòn, và sau này b sung các cây viết t Thanh Niên Xung Phong và các phong trào thanh niên sau 1975. Chính nhng người thanh niên trưởng thành t kinh nghim làm báo, viết báo dưới chế độ VNCH - mt chế độ mà ngay trong điu kin chiến tranh vn có b mt ca báo chí đối lp.

Dù không mun nhưng dư lun trong báo gii vn phi tha nhn là t trường hc báo chí t do này đã to cho t Tui Tr phong cách riêng trong vic làm tin, bài và ngôn ng báo chí. Ngay đến c cách tiếp cn, các đề tài nóng và cm, Tui Tr vn cho thy h rt Sài Gòn trong cách thông tin. Ðc thù thông tin này được hiu là thoáng trong nhng gii hn nghit ngã ca nhim v.

Ðương nhiên trng tâm báo Tui Tr là hoàn thành nhim v chính tr dưới s lãnh đạo toàn din ca đảng.

 

T giá tr đối lp ti tinh thn thông tin phn bin

ng h và phát động nhng phong trào hành động qun chúng khc phc hu qu chiến tranh nhng năm sau 1975, trong thi k ti tăm nht ca cơ chế quan liêu bao cp, báo Tui Tr luôn là nn tng, mũi nhn ca dư lun ng h chính sách đổi mi. Nhng tin bài có trng tâm vào thi k này đã phn nh sinh động thc tin để trong đảng và ngoài qun chúng có cơ s lý lun, quyết tâm Ði Mi.

Không ai ng nghch cho rng báo Tui Tr là t báo đối lp. Nhưng người ta có cơ s để hiu. Kinh nghim tri qua thi k đối lp trước 1975 đưa ti s chn la đường hướng, tuy không xuyên sut, nhưng nhng thi đim mà vn mnh chế độ cn, báo Tui Tr qu tht mang tinh thn mt t báo thông tin phn bin.

Không k nhng gì t báo này đã làm được trong vic định hướng dư lun trong các lĩnh vc then cht ca chế độ, ngay c cách thông tin hướng v s phn con người, tính dân tc được đề cao hơn tính giai cp ý thc h cũng đã gi gìn và m li nhng cánh ca giá tr bt biến.

C đến lý do tht mà các v Tng biên tp ca t báo này trước đây b cho thôi chc cũng đã minh chng cho vic Tui Tr đã làm mi cách có th để gi cho mình đường hướng gia mt bên là nhim v chính tr đảng giao, mt bên là thiên chc ca các nhà báo và t báo ln.

Nhân s kin Báo Tui tr b thay lin mt lúc hai phó tng biên tp k cu, ông V., mt nhà văn nói vi chúng tôi qua đin thoi: "Tt nhiên trong mi hoàn cnh, t xưa đến nay, báo Tui Tr vn là t báo khai phá nht."

Mt cu phóng viên Tui Tr, ngi quán cà phê va hè cho biết thêm: "Ông Hunh Sơn Phước và Quang Vĩnh vn là linh hn ca t báo. Nhiu người mun bng h đi t lâu".

Nếu không có nhng phát ngôn gn đây: "Các tng biên tp là người ca B Thông Tin -Truyn Thông sau này cm tng t báo" ca ông tân b trưởng, dư lun s thy chuyn này ch là vic min nhim hay b nhim công chc công chc bình thường ca chế độ.

Sau nhng thành tu v kinh tế, trước nhu cu hình thành mt xã hi dân s, dân ch, phi chăng tinh thn tiên phong ca báo Tui Tr và mt ít nht báo ln khác đã tr thành mt mi quan ngi cp bách và t đó phi gia tăng áp đặt chuyên chế báo chí?

Nhng nhà báo t phong trào đấu tranh sinh viên hc sinh trước 1975 cui cùng đã ri báo Tui Tr.

Người đọc s chào thế h làm và viết báo Tui Tr khác. Sng dưới chế độ độc quyn thông tin, gia mt rng các phương tin truyn thông hin đại, ngh báo cũng như công lý, không độc gi nào tin có chuyn tr trêu rng bài báo quan trng nht li là bài báo bn quyết định không viết ra.

 

=END=

 

5- Tài Liu

 

- Dân Ch Công Lý, Nhân Quyn Và Vn Ð Chính Danh

 

L.S. Nguyn Hu Thng

 

(Tài liu này viết cho các Chiến Sĩ Dân Ch trong nước đã dũng cm đứng lên đấu tranh đòi Công Lý và Nhân Quyn).

Vn đề chính danh được đặt ra nhân bài trao đổi ý kiến gia mt cơ quan truyn thông ca Chính Ph Hoa K là Ðài Á Châu T Do (ACTD) và Trung Tâm Vit Nam V Nhân Quyn ti Pháp (TTVNNQ). Ðây là bn gi ý và "trao đổi" quan đim gia mt cơ quan truyn thông công và mt hi nhân quyn tư nhân dp Tòa Phúc Thm Saigon x v kháng cáo ca Bác Sĩ Lê Nguyên Sang. Bài trao đổi này được phát thanh hi 6:30 sáng gi Vit Nam ngày 17-8-2007 trước khi tòa khai mc nhm nhn nh nhà cm quyn Vit Nam qua Tòa Phúc Thm Saigon.

Trong li m đầu Ban Biên Tp Ðài ACTD gi ý:

"Ln này Bác Sĩ Sang được hai lut sư bênh vc. Như vy liu đó có phi là mt ch du báo hiu có th có mt phúc quyết theo chiu hướng gim án cho Bác Sĩ Sang hay không?"

Ðiu đáng lưu ý là Ðài ACTD ch k vng Tòa s gim án mà không yêu cu Tòa hy án sơ thm để tha bng cho b cáo. Theo lut pháp ph thông ti các quc gia văn minh, Bác Sĩ Sang không phm ti hình s nào du là ti chính tr hay ti thường phm. Phát trin ý kiến ca Ðài ACTD, Trung Tâm VNNQ cũng nhn định rng "mc đích ca v xét x li là để bo đảm tìm ra công lý".

Vin kiến hay ước vng này có th đúng ti Pháp hay Hoa K, nhưng nó không đúng Vit Nam. Vì các thm phán tòa án nhân dân ch hc thuc ch "pht", ch chưa hc đến ch "tha".

Vn đề xét x không có gì phc tp. Ai cũng biết, t ngày thành lp, cũng như quc hi, tòa án ca Nhà Nước Vit Nam Dân Ch Cng Hòa và CHXHCNVN ch là công c ca Ðng CS vi nghĩa v phi trit để tuân hành ch th ca Ðng.

Ch phc tp là ti Vit Nam ngày nay có hai loi lut pháp, mt loi thc dng là lut rng xanh ca chế độ XHCN, và mt loi để làm cnh là Lut Quc Tế Nhân Quyn ca Liên Hip Quc.

Tuy nhiên, để bo v chế độ dân ch gi hiu, Hiến Pháp Vit Nam đã ghi chép đầy đủ nhng nhân quyn và nhng quyn t do cơ bn ca người dân.

Có hai ngoi l là s độc quyn tư tưởng và độc quyn lãnh đạo ca Ðng CS. Nhng quyn này được định chế hóa bi mt điu lut quái đản là Ðiu 4 Hiến Pháp. Ðiu 4 có tác dng ph nhn toàn din và phá v tt c nhng định chế hiến pháp dân ch liên quan ti 26 nhân quyn và nhng quyn t do cơ bn ca người dân mà nhân loi văn minh đã kh công xây dng t my trăm năm nay.

Trên bình din chính tr đó là quyn dân tc t quyết, quyn bình đẳng trước pháp lut, quyn bình đẳng cơ hi tham gia chính quyn, quyn t do tuyn c, t do phát biu, t do ngôn lun, t do báo chí, quyn thông tin, quyn mít-tinh biu tình, quyn t do lp đảng, quyn khiếu ni khiếu t, và quyn đối kháng là mt quyn liên lp và liên quan vi quyn t do lp đảng, t do tuyn c và quyn tham gia chính quyn.

Như vy Ðiu 4 Hiến Pháp hin nhiên vi phm Lut Quc Tế Nhân Quyn.

Năm 1977 Vit Nam gia nhp Liên Hip Quc và có nghĩa v pháp lý phi tôn trng, bo vthc thi nhng điu khon nhân quyn trong Hiến Chương Liên Hip Quc (1945), Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn (1948) và Ph Ðính Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn (1998).

Năm 1982 Vit Nam tham gia Công Ước Quc Tế v Nhng Quyn Dân S và Chính Tr (Công Ước Dân S Chính Tr). Công Ước này đã được Chính Ph ký kết và Quc Hi phê chun, nên có giá tr là mt hip ước quc tế và có hiu lc pháp lý cao hơn lut pháp và hiến pháp quc gia.

Chiếu Ðiu 2 Công Ước Dân S Chính Tr, các quc gia hi viên Liên Hip Quc tham gia Công Ước cam kết s tôn trng và bo đảm thc thi nhng quyn t do cơ bn được tha nhn cho tt c mi người sng trong lãnh th quc gia. Trong trường hp nhng quyn t do cơ bn ghi trong Công Ước chưa được quy định thành văn trong hiến pháp và lut pháp quc gia (như quyn t do tư tưởng), các quc gia kết ước có nghĩa v phi ban hành các đạo lut b túc hay tu chính hiến pháp cho phù hp vi tinh thn và bn văn các điu khon nhân quyn ca Công Ước để các quyn này được thc s thi hành. Trong trường hp quc gia kết ước không quy định nhng quyn này trong hiến pháp hay lut pháp quc gia thì nhng điu khon v nhân quyn và v nhng quyn t do cơ bn ca người dân ghi trong Công Ước Dân S Chính Tr (như quyn t do tư tưởng) vn có hiu lc chp hành và phi được áp dng trước các tòa án quc gia và quc tế.

Quyn t do tư tưởng được quy định trong Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn (Ðiu 18), và trong Công Ước Dân S Chính Tr (Ðiu 18). Mc du vy, Ðiu 4 Hiến Pháp đã dành cho Ðng CS độc quyn tư tưởng và buc toàn dân phi theo ch nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng H Chí Minh (nếu qu tht có loi tư tưởng này). Như vy Ðiu 4 đi trái vi tinh thn và bn văn Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn và Công Ước Dân S Chính Tr.

V mt quc tế công pháp, các Công Ước Quc Tế như Hiến Chương Liên Hip Quc và Công Ước Dân S Chính Tr là nhng hip ước quc tế đã được quc hi phê chun nên có giá tr pháp lý cao hơn lut pháp và hiến pháp quc gia. Do đó trong trường hp có đim mâu thun gia lut pháp quc gia và Công Ước Quc Tế thì tòa án phi tham chiếu và áp dng nhng điu khon ca Công Ước Quc Tế.

Ðiu 4 Hiến Pháp đi trái vi quyn Dân Tc T Quyết là quyn đã được ghi trong Hiến Chương Liên Hip Quc (các Ðiu 1 và 55), Ph Ðính Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn (Phn M Ðu), Công Ước Dân S Chính Tr, và Công Ước Kinh Tế Xã Hi Văn Hóa (Ðiu Th Nht).

V mt quc ni, Dân Tc T Quyết là quyn ca người dân được t do la chn chế độ chính tr ca quc gia (như quân ch lp hiến, t do dân ch hay xã hi ch nghĩa), và được quyn t do ng c hay bu lên các đại biu ca mình trong chính quyn để thc thi chế độ đó. Cũng như Ðiu 2 Hiến Pháp Vit Nam, Tuyên Ngôn QucTế Nhân Quyn khng định rng ch quyn quc gia thuc v toàn dân (ch không thuc v Nhà Nước). Ðiu 21 viết: "ý nguyn ca nhân dân là căn bn ca quyn lc nhà nước". Biu hin cho quyn dân tc t quyết là quyn t do lp đảng, quyn tham gia lãnh đạo nhà nước, quyn t do tuyn c và quyn đối kháng bo quyn.

Hơn na, chiếu Ðiu 5 Công Ước Dân S Chính Tr, tòa án không được gii thích xuyên tc lut pháp quc gia hay Công Ước Quc Tế để cho phép chính ph hay tòa án làm nhng hành vi hay tuyên nhng bn án nhm ph nhn hay tước đot ca người dân nhng quyn t do cơ bn đã được lut pháp quc gia và Công Ước Quc Tế tha nhn. Trong hin v đó là nhng quyn t do cơ bn như quyn dân tc t quyết, quyn t do tư tưởng, t do phát biu, t do lp hi và lp đảng, t do tuyn c, quyn đối kháng và quyn bình đẳng cơ hi tham gia chính quyn.

Hơn na, Ðiu 4 Hiến Pháp còn vi phm ngay c Hiến Pháp.

Vi chính sách ngy dân ch và gi nhân gi nghĩa, Quc Hi đã quy định trong Hiến Pháp hu hết các nhân quyn và các quyn t do cơ bn ca người dân, như quyn t do tôn giáo (Ðiu 70), quyn bình đẳng trước pháp lut (Ðiu 52), quyn bình đẳng cơ hi tham gia chính quyn (Ðiu 53), quyn t do bu cng c (Ðiu 54), quyn t do đi li và cư trú (Ðiu 68), quyn t do phát biu, t do ngôn lun, t do báo chí, quyn thông tin, quyn t do hi hp, t do lp hi, quyn biu tình (Ðiu 69), quyn được suy đoán là vô ti (Ðiu 72), quyn khiếu ni, khiếu kin các cơ quan chính ph khi có s lm quyn phi pháp (Ðiu 74) v...v...

Như vy Ðiu 4 Hiến Pháp đã phn li Hiến Pháp vì đã đi trái vi các điu khon hiến pháp cơ bn như các Ðiu 2, 3, 6, 8, 11, 52, 53, 54, 68, 69, 70, 72, 74....

Tht vy:

Theo Ðiu 2 Hiến Pháp "Nhà Nước thuc v nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Tt c quyn lc nhà nước thuc v nhân dân", ch không thuc v Ðng CS. Ðiu 21 Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn cũng quy định như vy: "Ý nguyn ca nhân dân là căn bn ca quyn lc nhà nước".

Hin nay s đảng viên CS ch được 2% hay 3% dân s Vit Nam. Và khi đông đảo trên 97% nhân dân Vit Nam không được quyn tham gia vào gung máy lãnh đạo quc gia. Ðó là mt điu bt công, phi lý và phi pháp.

Theo Ðiu 3 Hiến Pháp "Nhà Nước bo đảm quyn làm ch v mi mt ca nhân dân, và nghiêm tr mi hành động xâm phm nhng quyn và li ích ca nhân dân". (du rng k xâm phm chính li là Ðng CS).

Theo Ðiu 6 Hiến Pháp "nhân dân s dng quyn lc Nhà Nước thông qua Quc Hi là cơ quan đại din cho ý chí và nguyn vng ca nhân dân, do nhân dân bu ra và chu trách nhim trước nhân dân". Do đó Quc Hi không th là sn phm và công c ca Ðng CS. Trên thc tế, bng gian ln và cưỡng bách, Ðng CS đã dng lên các quc hi tay sai trong chính sách "Ðng c Dân bu". Quc Hi đã ghi chép Ðiu 4 Hiến Pháp nguyên văn t Ðiu 6 Hiến Pháp Liên Xô để giành độc quyn lãnh đạo cho Ðng CS. Ðó không phi là ý chí và nguyn vng ca nhân dân Vit Nam.

Hơn na Quc Hi ca nhân dân phi sinh hot theo nguyên tc dân ch pháp tr, ch không theo nguyên tc "dân ch tp trung" phn dân ch.

Theo Ðiu 8 Hiến Pháp "các cơ quan nhà nước, cán b viên chc nhà nước phi tôn trng nhân dân, tn ty phc v nhân dân, liên h cht ch vi nhân dân, lng nghe ý kiến và chu s giám sát ca nhân dân... (không được) quan liêu, hách dch, ca quyn, tham nhũng". Ðây ch là nhng m t để tuyên truyn và du m nhân dân, "nói vy mà không phi vy".

Theo Ðiu 11 Hiến Pháp "công dân thc hin quyn làm ch ca mình bng cách tham gia công vic ca Nhà Nước". Mun thế phi thiết lp chế độ dân ch pháp tr để Dân được quyn làm ch Nhà Nước, và bãi b chế độ độc tài đảng tr, bãi b Ðiu 4 Hiến Pháp, theo đó Ðng độc quyn lãnh đạo Nhà Nước và xã hi.

Theo Ðiu 52 Hiến Pháp "mi công dân đều bình đẳng trước pháp lut." Do đó Nhà Nước không được phân bit k th v lp trường và chính kiến gia các đảng đối lp và đảng cm quyn, cũng như không được coi nhng người ngoài Ðng là công dân bc hai không có quyn ng c và không có quyn tham gia chính quyn.

Theo Ðiu 53 Hiến Pháp "công dân có quyn tham gia qun lý Nhà Nước" bng cách hành s quyn t do lp đảng, t do tuyn c và quyn bình đẳng cơ hi tham gia chính quyn là nhng hình thc ca quyn Dân Tc T Quyết.

Theo Ðiu 54 Hiến Pháp "công dân được quyn bu cng c vào Quc Hi". Do đó Ðng CS không được tước đot quyn t do bu c và t do ng c ca công dân bng chính sách "đảng c dân bu".

Theo Ðiu 69 Hiến Pháp, "công dân có quyn t do ngôn lun, t do báo chí, quyn thông tin, quyn biu tình, t do hi hp và lp hi", lp hi dân s như công đoàn độc lp và hi chính tr như các chính đảng.

Nhng điu khon hiến pháp cơ bn nói trên tuyên dương quyn Dân Tc T Quyết, quyn lp đảng, quyn đối kháng, quyn bình đẳng cơ hi tham gia chính quyn và quyn t do tuyn c ca công dân. Vì Nhà Nước thuc v nhân dân, nên ch nhân dân mi có thm quyn lãnh đạo và qun lý Nhà Nước, Ðng CS không th t ban cho mình quyn này bng cách ghi Ðiu 4 vào Hiến Pháp. Như vy khi dành độc quyn lãnh đạo Nhà Nước cho Ðng CS, Ðiu 4 đã tước đot ca nhân dân tt c nhng quyn t do cơ bn như t do thân th, t do tinh thn, t do chính tr k c nhng quyn dân s, kinh tế, xã hi và văn hóa.

Vì nhng lý do nêu trên Ðiu 4 phi b hy b vì nó vi phm Công Ước Dân S Chính Tr Liên Hip Quc dng thi vi phm Hiến Pháp Vit Nam. V mt chính trđi trái vi tinh thn và bn văn ca các Ðiu 2, 3, 6, 8, 11, 52, 53, 54 và 69 Hiến Pháp. Trên thc tếđã tiêu hy tt c 26 quyn dân s, chính tr, kinh tế, xã hi và văn hóa ca người dân.

Bác Sĩ Lê Nguyên Sang là mt thành viên lãnh đạo Ðng Dân Ch Nhân Dân đối lp vi Ðng CS. Ông đã ri hàng ngàn truyn đơn ti Saigon đòi xóa b Ðiu 4 Hiến Pháp. Mc đích để phc hi cho người dân nhng nhân quyn và nhng quyn t do cơ bn ghi trong Hiến Pháp và Công Ước Dân S Chính Tr mà Vit Nam đã ký kết tham gia. Hành động này được bo v bi Ðiu 69 Hiến Pháp quy định quyn t do lp hi, t do phát biu. Nó không cu thành ti hình s nào. Cũng vì vy b cáo không nhn ti. Trong trường hp này Ðài Á Châu T Do phi yêu cu Tòa Phúc Thm Saigon hy án sơ thm thay vì ch xin gim án. Vì xin gim án có nghĩa là nhn ti, ch xin tòa khoan hng. Mà nếu b cáo nhn ti, Tòa án có quyn t hào đã truy t b cáo đúng lut v ti tuyên truyn chng Nhà Nước. Vic này đi trái lut pháp, trái vi lp trường và li khai ca Bác Sĩ Lê Nguyên Sang.

Nhng người có kinh nghim cng sn không bao gi dám tin vào li ha hn, cam kết hay "thin chí" ca người cng sn.

Và mc du Chính Ph Hoa K không ch trương can d vào vic xét x ca tòa án, trong v nàyĩ, Ðng CS vn có th gio hot tuyên truyn xuyên tc như sau: "Do li thnh cu ca người phát ngôn ti Hoa Thnh Ðn, Tòa Phúc Thm Saigon đã kéo dài phiên x thêm my tiếng đồng h để cho các lut sư bin hđủ thi gian t do tranh lun trước tòa. Th theo li yêu cu gim án ca cơ quan truyn thanh Hoa K, Tòa Phúc Thm đã khoan hng min cho b cáo 1 năm th hình. Hành vi này biu hin tinh thn hp tác và hòa gii gia hai nước. Dư lun thế gii s hài lòng công nhn rng ti Vit Nam ngày nay đã có nhng ch du báo hiu mt nn công lý dân ch đang ra đời v...v... và v...v..."

Trong hin v, trước Tòa Phúc Thm, Bác Sĩ Lê Nguyên Sang b kết án 4 năm tù thay vì 5 năm, và t l gim án là 20%. Ðiu này không làm va lòng mt ai.

Hơn na t l gim án 20% tht quá khiêm tn. Ðó ch là gim án chiếu l cho va lòng người thnh nguyn. Năm 1993, Giáo Sư Ðoàn Viết Hot b kết án 20 năm tù v ti (cưỡng ép) phn nghch (hành động nhm lt đổ chính quyn nhân dân). Sau khi kháng cáo, hình pht tù đã gim xung còn 15 năm, và t l gim án là 25%. Năm 2003, Ký Gi Nguyn Vũ Bình b tòa sơ thm kết án 12 năm tù v ti (l bch) gián đip. Trong v kháng cáo, tòa phúc thm đã gim án xung còn 7 năm, và t l gim án là hơn 40%.

V mt th hình, trong các dch v trao đổi vi Hoa K và các cường quc Tây Phương, nhà cm quyn Hà Ni thường ký lnh đặc xá các tù nhân lương tâm. Ðu thp niên 1990, trong nhng năm 1991, 1992 và 1993 Tòa Án Saigon đã tuyên nhiu hình pht rt nng, ti 20 năm tù đối vi Bác Sĩ Nguyn Ðan Quế và Phi Công Lý Tng, và 15 năm tù đối vi Giáo Sư Ðoàn Viết Hot. Vy mà năm 1998, dưới áp lc quc tế, c ba người cùng được tr t do mt ngày. Và t l gim th hình là t 50, 60 ti 70%.

Do đó s gim án 20% cho Bác Sĩ Sang không có gì đáng khích l. Ðó ch là mt c ch ngoi giao hay mt th đon chính tr nhm li dng thi cơ.

Cùng đứng trong chiến tuyến nhng người quc gia theo ch nghĩa dân tc, ngưới viết biết rõ v lut sư ph trách Trung Tâm Vit Nam v Nhân Quyn có lp trường dt khoát chng độc tài bng mi giá.

Trong bài trao đổi quan đim vi Ðài Á Châu T Do, ông đã lên án "pháp lut ca chế độ XHCN nhm bo v độc tài đảng tr. Nhà Nước XHCN đã t nguyn cam kết áp dng Lut Quc Tế Nhân Quyn Vit Nam t đầu thp niên 80, nhưng đến nay c ln la không chu áp dng. Vì vy dân chúng trong nước đủ mi tng lp đã đứng lên đòi áp dng, người Vit hi ngoi đồng thanh vi dư lun quc tế làm áp lc buc nhà cm quyn Hà Ni phi đưa lut quc tế v nhân quyn vào lut quc ni. Bác Sĩ Sang kháng cáo là để đòi được hưởng nn công lý dân ch trên cơ s lut quc tế v nhân quyn mà nhà cm quyn Hà Ni đã gt b để thay thế bng nn công lý ca độc tài phi nhân quyn. Xét vn đề dưới góc cnh ti phm chính tr thì Bác Sĩ Sang không th b ghép vào ti chng nhà nước được".

Trong phn kết lun, ông khuyến cáo nhà cm quyn Hà Ni "nếu chưa th thay thế được c h thng pháp lut độc tài thì hãy thôi áp dng pháp lut li thi y để đừng đàn áp dân ch na. Ðã đến lúc nhà cm quyn Hà Ni không nên c th trong ngõ ct pháp lý. Hiến pháp va công nhn dân ch va m đường cho lut pháp thc định trit tiêu dân ch. Phi có hành động đột phá tìm xut l trin hóa dân ch. Ðây chng qua ch là vic gia nhp dòng biến chuyn không th cưỡng ca thi đại"...

Du sao, rt có th vi sc lôi cun ca li nói, các ngôn t phát thanh ca din gi đôi khi không chính xác và không phn nh trung thc ý nghĩ và tư tưởng ca người phát ngôn.

Thay vì nói có hai nn công lý và hai th lut nhân quyn, din gi có th nói có hai th pháp quyn, mt là h thng lut pháp tòa án trong chế độ Dân Ch Pháp Tr để thc thi Nhân Quyn và ban phát Công Lý cho người dân, và mt h thng lut pháp tòa án trong chế độ Ðc Tài Toàn Tr ca Ðng CS. Và th pháp quyn sau này không đem li công lý cho người dân. Kinh nghim cho biết không th có "công lý ca độc tài". Vì hđộc tài là có bt công, có bt công thì không còn công lý. Công lý độc tài là th công lý chính tr hóa. Nếu chính tr đi vào pháp đình thì công lý phi ra đi. Cho nên không th có công lý độc tài hay công lý ca độc tài. Thc cht nó không phi là công lý mà là bt công, dùng bo lc ca lut rng xanh và tòa án ca loài đại th (kangaroo) để tuyên nhng bn án bt công phi pháp. Nhim v ca nó là chp hành ch th ca Ðng CS trong vic đàn áp khng b nhng công dân lương thin có lòng vi đất nước và có dũng cm đứng lên đấu tranh đòi Dân Ch, Công Lý và Nhân Quyn.

Trong thi gian va qua, k t tháng 11-2006, sau Hi Ngh Kinh Tế Á Châu Thái Bình Dương, trước s tăng gia hot động ca các chiến sĩ dân ch trong nước, Ðng CS đã bt gi, truy t và kết án hơn 20 người đối kháng. Trong vòng 45 ngày, t 30-3-2007 đến 15-5-2007, các Tòa Án Huế, Ðng Tháp, Saigon và Hà Ni đã tuyên pht 15 tù nhân lương tâm 66 năm tù v nhng ti ba đặt gi to như tuyên truyn chng nhà nước và phá hoi chính sách đoàn kết quc gia. Trong đợt khng b này có 7 Lut Sư b bt gi, truy t hay kết án là Nguyn Văn Ðài, Lê Th Công Nhân, Trn Quc Hin, Nguyn Bc Truyn, Lê Quc Quân, Trn Th Thùy Trang và Bùi Th Kim Thành.

Song hành vi Tòa Án công c, Công An vũ phu đã xua đui và bt ht hàng ngàn dân oan thuc các thành phn nông dân nghèo kh ti hai min Nam, Bc đứng lên đòi Quyn Sng và Tài Sn, đòi Công Lý và Công Bng.

Ðt đàn áp khng b đại quy mô này đạt ti mc cao đim chưa tng thy t đầu thp niên 1990 khi Liên Bang Sô Viết sp đổ. Nó hin nhiên không phi là ch du báo hiu mt nn công lý dân ch đang hình thành ti Vit Nam.

Do đó vn đề Chính Danh phi được đặt ra.

Có Chính Danh mi có Chính Nghĩa. Người xưa nói:"Danh có chính thì ngôn mi thun, ngôn có thun thì vic mi thành."

Quan nim Chính Danh do các nhà hin triết Ðông Phương đề xướng t 2500 năm để phân bit trng đen, phi trái, chính tà và thin ác. Ngày nay, hơn bao gi hết, nó có tính thi s. Vì vi chính sách tuyên truyn di trá và gi nhân gi nghĩa, Cng Sn nói mt đàng làm mt no. Nói Dân Ch, làm độc tài. Nói Công Lý, làm bt công. Nói Nhân Quyn, viết Sách Trng v Nhân Quyn, li khinh mit, ph nhn và chà đạp nhân quyn. Nói t do tuyn c li t chc bu c gian ln bng cm đoán và cưỡng ép để có mt quc hi Dân bu Ðng c. Ðàn áp khng b li nói là để bo v an ninh quc gia, trt t công cng. Lm quyn, tham nhũng, bóc lt và tước đot rung đất ca nông dân li nói là để phát trin kinh tế, xây dng xã hi v... v...

Trong thi vàng thau ln ln, quan nim Chính Danh phi được trit để tôn trng để ph nhn cái gi là "dân ch tp trung", "pháp quyn XHCN", "công lý độc tài" hay "nhân quyn cng sn". Vì nếu độc tài cng sn cũng có dân ch, công lý và nhân quyn thì chúng ta không có lý do gì để đứng lên t cáo, đòi thay thế và gii th chế độ CS hu đem li t do dân ch và công bng xã hi cho người dân.

Do đó chúng ta phi phân bit gia Dân Ch Pháp Tr và Ðc Tài Ðng Tr, gia Công Lý và Bt Công (hay th công lý gi hiu mnh danh là "công lý độc tài"). Cũng trong chiu hướng đó chúng ta ch chp nhn mt loi Nhân Quyn theo tinh thn và bn văn ca Lut Quc Tế Nhân Quyn, và bác b th "nhân quyn cng sn" trong Sách Trng v Nhân Quyn.

Ðc tính ca nhân quyn được khai trin trong Ph Ðính Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn do Liên Hip Quc công b năm 1998 nhân dp k nim 50 năm ban hành Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn (1948).

Phn M Ðu Tuyên Ngôn Ph Ðính viết:

"Cn nhc li rng nhân quyn và nhng quyn t do cơ bn có tính toàn cu, bt kh phân, liên lp và liên quan vi nhau, nên phi được đề xướng và thc thi công bng và đồng đều, s thc thi quyn này không gây tr ngi cho s thc hin quyn kia.

Nhn mnh rng Nhà Nước có trách nhim tiên khi và có nghĩa v phi đề xướng và bo v nhân quyn và nhng quyn t do cơ bn".

Nhng quyn này được ghi trong Lut Quc Tế Nhân Quyn như Hiến Chương Liên Hip Quc, Tuyên Ngôn Quc Tế Nhân Quyn và Tuyên Ngôn Ph Ðính, cũng như trong Công Ước Quc Tế v Nhng Quyn Dân S và Chính Tr, và Công Ước Quc Tế v Nhng Quyn Kinh Tế Xã Hi và Văn Hóa. Căn c vào tinh thn và bn văn Lut Quc Tế Nhân Quyn (International Bill of Human Rights), tt c các quc gia hi viên Liên Hip Quc, đặc bit là các quc gia đã ký kết tham gia Công Ước Dân S Chính Tr, ch có th chp nhn mt loi nhân quyn duy nht áp dng trên toàn cu cho tt c mi người.

Trong hin v, mun đòi Công Lý và Nhân Quyn, chúng ta phi khng định rng Bác Sĩ Sang không phm ti hình s nào du là ti chính tr hay ti thường phm. Ông ch hành s hp pháp quyn t do phát biu và t do lp đảng là nhng quyn đã được tha nhn trong Hiến Pháp Vit Nam và Công Ước Dân S Chính Tr.

V mt th tc pháp lý, chúng ta không th đòi hi tòa án phi xét x nhng v án chính tr khác vi nhng v thường phm. Ti các nước dân ch văn minh, nhng ti chính tr (như phn nghch) vn được xét x như nhng ti thường phm (như c sát). Cũng vn do tòa đại hình đó, theo lut hình đó, và theo th tc t tng đó. Ch có mt trường hp đặc bit là, chiếu Công Ước Nhân Quyn ca các Quc Gia Châu M (American Convention on Human Rights), các tù nhân chính tr không th b kết án t hình ti các quc gia hi viên chưa bãi b hình pht t hình. Cho đến nay trong h thng t chc tư pháp quc gia, ch có nhng loi tòa án dành riêng cho thiếu nhi hay quân nhân, ch không có tòa án dành cho các ti chính tr. Các tù nhân chính tr như Nguyn Ðan Quế, Ðoàn Viết Hot, Nguyn Ðình Huy (b truy t v ti phn nghch), hay Nguyn Khc Toàn, Phm Hng Sơn, Nguyn Vũ Bình (b truy t v ti gián đip) đều b xét x ti các tòa án đại hình áp dng lut hình s và lut t tng hình s chung cho tt c các loi ti trng.

S phân bit gia ti chính tr và ti thường phm ch được nêu ra trước các Tòa Án Dn Ð Quc Tế (Extradition Court). Mi đây, ngày 2-4-2007, Tòa Phúc Thm Bangkok đã tuyên phán quyết hy bn án Tòa Sơ Thm truyn dn độ Lý Tng v Vit Nam. Trong mt phúc quyết ngn gn, Tòa Phúc Thm tuyên phán rng vic Lý Tng ri truyn đơn chng chính ph trên không phn Saigon là mt hành động chính tr, và ti trng, nếu có, ch có th là mt ti chính tr không được dn độ. Theo quc tế công pháp các chính ph không th đòi dn độ các b cáo nhm mc đích đàn áp đối lp chính tr.

Theo Hình Lut Vit Nam, các ti chính tr là nhng ti nghiêm trng nht mnh danh là "đặc bit nguy him xâm phm an ninh quc gia" như phn quc, phn nghch và gián đip vi hình pht đến t hình.

V li tòa án Vit Nam không công nhn có các ti chính tr và cũng không công nhn có các tù nhân chính tr.

Năm 1990 Bác sĩ Nguyn Ðan Quế b bt gi và kết án 20 năm tù v ti phn nghch sau khi ph biến Li Kêu Gi ca Cao Trào Nhân Bn đòi hy b chế độ độc quyn lãnh đạo ca Ðng CS để thc thi quyn dân tc t quyết.

Cui năm 1991 Hi Ân Xá Quc Tế đệ đơn trước y Ban Nhân Quyn Liên Hip Quc khiếu ni Chính Ph Hà Ni đã giam gi trái phép Bác Sĩ Quế.

Ð tr li đơn khiếu ni, Chính Ph Hà Ni đã đệ np vào h sơ bn bin minh viù phn ch văn như sau: "Tòa Án Nhân Dân Thành Ph H Chí Minh đã pht Quế 20 năm tù vì đã có hành động nhm lt đổ chính ph. Ông ta không phi là tù nhân chính tr mà cũng không b giam gi trái phép".

Theo li yêu cu ca Hi Ân Xá Quc Tế, và nhân danh Hi Lut Gia Vit Nam ti California, ngày 10-10-1992, người viết đã đệ trình bn Bin Minh Trng phúc đáp để bác khước lp lun ca nhà cm quyn Hà Ni. Và ngày 30-4-1993, y Ban Nhân Quyn Liên Hip Quc, qua Khi Công Tác v Giam Gi Ðc Ðoán, đã tuyên Ngh Quyết lên án s bt giam Bác Sĩ Nguyn Ðan Quếđộc đoán. Vi Ngh Quyết này, Liên Hip Quc xác nhn rng hành động ca Bác Sĩ Nguyn Ðan Quế không cu thành mt ti hình s nào, du là ti chính tr hay ti thường phm.

Trong v án Bác Sĩ Lê Nguyên Sang, mt tòa án độc lp và công minh cũng s tuyên phán theo chiu hướng bn Ngh Quyết ngày 30-4-1993 ca y Ban Nhân Quyn LHQ v v Hi Ân Xá Quc Tế khiếu ni Nhà Nước CHXHCN Vit Nam đã bt giam độc đoán Bác Sĩ Nguyn Ðan Quế.

Và như vy là Công Lý.

 

L.S. Nguyn Hu Thng, 27-8-2007

 

=END=

 

6- Tp Chí Á Châu

 

- Nht Mun Tăng Cường Hp Tác Vi Các Quc Gia Tôn Trng Nhân Quyn

 

Minh Dũng

 (VNN)

 

Ngày 19 tháng 8 va qua, Th tướng Nht, ông Abe đã cùng phu nhân lên đường công du ba nước Á châu đó là Indonesia, Indo và Malaysia. Mc dù lch trình làm vic trong nước ca ông Abe rt bn rn vì va phi lo ci t ni các va phi lo chun b đối đầu vi các đảng đối lp trong khóa hp Quc hi vào tháng 9, nhưng ông Abe vn phi lên đường cho thy chuyến công du này rt quan trng đối vi chính sách ngoi giao ca Nht.

Ti Indonesia, Th tướng Abe đã nói rng quc gia nào tht s tôn trng nhân quyn và đẩy mnh vic dân ch hóa đất nước và điu hành quc gia theo đúng lut pháp chc chn s đem li nhiu li ích và Nht mun tăng cường hp tác vi quc gia đó. Th tướng Abe tuyên b Nht ng h Hiến chương mi ca ASEAN vì hiến chương này cho phép các thành viên lên tiếng ch trích bt k quc gia nào vi phm nhân quyn mà không s b nói là xen vào chuyn ni b nước khác.

T trước đến nay, Tokyo hu như không mun đặt thng các vn đề dân ch hóa đất nước, tôn trng nhân quyn và tuân th lut pháp đối vi các quc gia mà Nht đang bang giao, thế mà ln này Th tướng Abe li công khai nêu ra nhng điu này và biết chc s b Trung quc, Miến Ðin và Vit Nam phn đối mnh. Ðiu này cho thy chính sách ngoi giao ca Nht đã có s thay đổi.

Theo các nhà phân tích v đường li ngoi giao ca Nht thì Miến Ðin là nước phn đối mnh v vic ASEAN s ban hành mt Hiến chương mi, Vit Nam vào cái thế không dám phn đối ra mt được nhưng đang tìm cách cn mi k đà và Lào thì chy theo Vit Nam. Trung quc l đương nhiên không mun mt Hiến Chương ASEAN như thế thành hình và đang cùng vi ba nước Miến Ðin Vit Nam và Lào tìm cách ngăn chn. Nht Bn đưa ba vn đề trên vào thi đim này là để tr lc cho các nước còn li trong ASEAN như Indonesia, Philippines, Singapore, Malaysia...là nhng quc gia mun ban hành bn Hiến Chương mi ca ASEAN vào năm 2015. Mi vic đang tiến hành tt đẹp, nhưng như thế không có nghĩa là Nht đã lôi kéo được các quc gia này theo mình, tuy nhiên ít ra cũng cho thy đã tách được phn nào nh hưởng ca Trung quc đối vi các nước đó.

Thêm mt lý do na là hin nay đảng cm quyn ca ông Abe đang b đảng đối lp Dân Ch, đảng đối lp ch trích nng n v vic kế tha chính sách ngoi giao đem tin đi vung mà rút cuc chng có tiếng nói mnh đối vi các quc gia mà Nht vin tr.

V phía các bình lun gia mc dù đánh giá cao v nhng li tuyên b ca ông Abe, nhưng vn còn dè dt vì cho rng liu chính quyn Abe có tht s dám làm theo điu mà mình đã tuyên b hay không. Ðây là giai đon th la vì chc chn Trung quc s tìm đủ mi cách chng đối.

Nếu chính quyn Abe thc thi đường li ngoi giao này thì chính quyn CSVN chc chn vào thế kt vì không chu ci thin tình trng vi phm nhân quyn và thc hin vic dân ch hóa đất nước thì khó mà có th nhn tin vin tr ca Nht như trước kia được na. Hà Ni s tìm cách ngy bin v chuyn này trong chuyến đi Nht ca ông Nguyn Minh Triết vào tháng 11 sp ti, nhưng cng đồng người Vit ti Nht ca chúng ta chc chn s không để cho ông Triết múa gy vườn hoang, cương quyết t cáo vi người dân Nht và thế gii v nhng hành động vi phm nhân quyn, đàn áp đối li ca tp đoàn lãnh đạo đảng CSVN.

 

***

 

Các nhà dân ch Trung Quc: "Nên Chú Tâm Vào Vic Ci Thin Nhân Quyn Hơn Là Rm R Qung Cáo Olympic."

Mc dù chính quyn Bc Kinh kim soát gt gao h thng Internet, nhưng vào tun qua, trên mt s mng Internet Trung quc, người ta đọc được mt bc thư ng vi tên tui và địa ch tht ca hơn 40 hc gi, trí thc và nhng nhà dân ch ni tiếng Trung quc gi ông H Cm Ðào yêu cu nên chú tâm vào vic ci thin nhân quyn hơn là qung cáo rm r v chuyn t chc Olympic. Tht ra bc thư ng này đã được gi vào ngày 7 tháng 8 năm 2007 (tc là còn đúng mt năm Olympic Bc Kinh khai din) bng đường bưu đin, nhưng vì không thy chính quyn lên tiếng tr li nên nhng người ký tên trong bc thư ngõ đó buc lòng phi đưa lên mng để loan báo cho mi người biết.

''Mt thế gii, mt gic mơ'' là câu khu hiu ca Olympic Bc Kinh 2008 được đem ra hi ông H Cm Ðào là gic mơ cho ai? Nếu bo là gic mơ ca tng lp lãnh đạo hay giai cp tư bn đỏ thì đúng ch chng bao gi là gic mơ ca đại đa s người dân Trung quc. Người dân ch ước mơ nhng điu tht nh nhoi nhưng rt căn bn cho đời sng mt con người mà vn không bao gi có k t khi đảng cng sn lên nm quyn đất nước này, như quyn được pháp lut bo v thc s, quyn được t do sinh sng bt k nơi đâu trên đất nước ca mình, quyn được phát biu ý kiến, quyn ch trích nhng chuyn sai lm ca đảng và nhà nước...Khi mà tình trng nhân quyn không được ci thin, nhng tiếng nói đối lp còn b đàn áp thì nhng gic mơđảng đưa ra ch là gic mơ ho huyn. Ðây không phi là điu suy lun mà đã được thc tế chng minh.

Ông Ðng Hiu Ba, mt trong nhng người ký tên trong bc thư ng đó đã viết mt bài lun văn qua đề tài ''Chính tr hóa Olympic'' to nhiu s quan tâm ca dư lun thế gii. Trong bài viết này đã khng định rng chính quyn cng sn Trung quc đang c to thành tích cho mình qua vic t chc Olympic Bc Kinh 2008 để duy trì th chế độc tài bt chp s thng kh ca người dân vì b trưng thu đất đai mà không được bi thường tha đáng, gây ô nhim môi trường trm trng.

Mt s y viên Olympic Thế gii, không mun nêu tên, khi đọc được bài lun văn này đã phát biu cm tưởng ca mình như sau: "Có mt s vn đề mà bài lun văn nêu ra qu tht rt đáng quan tâm, nhưng bây gi đã quá tr, không th nào đình ch được. Nếu vn đề này được nêu ra trước khi b phiếu thì chưa chc Bc Kinh được chn làm nơi t chc Olympic mùa hè 2008. Ðây là bài hc quý giá cho t chc IOC, t đây phi cn trng hơn na trong vic xét đơn đối vi các nước mun đăng quang t chc Olympic, nht là các nước độc tài đảng tr."

Vì bc thư ng này có nhiu s đồng tình ca dư lun trong và ngoài nước khiến cho chính quyn Bc Kinh cay cú nên đã ra lnh cho công an lp nhng trm canh gác trước ca nhà ca tt c nhng người đã ký tên trong lá thư ng đó, cm không cho ri khi nhà na bước vi bt c lý do gì và đương nhiên chng mt ký gi nước ngoài nào được đến tiếp xúc. Các nước Âu M đã lên tiếng ch trích v hành động đàn áp này ca Bc Kinh, ngoài ra mt s quc gia còn tuyên b rng nếu không chm dt vic đàn áp nhng tiếng nói chân chính thì chưa chc h gi lc sĩ đến d Olympic Bc Kinh.

Theo các nhà phân tích thi cuc thì trước đây chính quyn Bc Kinh chng h nao núng đối vi nhng lá thư ng như thế, nhưng ln này lãnh đạo đảng cng sn Trung quc qu tht đang nhc đầu vì không ng dư lun thế gii và mt s thành viên Olympic thế gii li phn ng quá mnh và nhng người ký tên trong thư ng phn đông là nhng người ni tiếng thuc thành phn đảng viên hay cm tình viên ca đảng. Gi h là phn t phn động thì không được vì rt nhiu người trước đây đã được đảng tâng công, còn lit h là thành phn cơ hi ch nghĩa cũng không n vì vic ký tên vào thư ng đâu có đem li lc gì v cho người ký, nếu không mun nói là phi đối đầu vi s đàn áp. Chính quyn Bc Kinh đang lúng túng không biết phi xvic này ra làm sao nên tm thi ra lnh qun thúc ti gia nhng người ký tên trong thư ng. Mt hành động mà không mt chính quyn t do dân ch nào dám động ti đối vi người chưa b tòa kết án là có ti. Ðây là chuyn tht đang din ra Trung quc ging ht như chuyn đang xy ra ti Vit Nam, chng có gì ly làm l vì c hai đều là quc gia theo ch nghĩa cng sn.

 

=END=

 

7- Tin Tc Di Trú

 

- Phân Tích H Sơ Hôn Phu-Thê Và V-Chng: Phi Chun B Tt Hơn Khi Ði Phng Vn Ra Sao?

* Lch cp chiếu khán di dân tính đến tháng 09-2007


M
c di trú và bo lãnh do Văn Phòng tham vn di trú Robert Mullins International đảm trách hng tun, nhm mc đích thông báo các tin tc thi s liên quan đến vn đề đoàn t gia đình, rt hu ích cho quý v nào quan tâm đến vic bo lãnh thân nhân. Mi đóng góp ý kiến xin liên lc 1-800-411-0495

Hu hết nhng lý do thông thường b t chi lúc phng vn xin chiếu khán (visa) xut cnh trong nhng din bo lãnh hôn phu-thê, hoc v-chng là do nhân viên phng vn không nghĩ rng có đủ chng minh v quan h. Như vy, thế nào được xem là "đủ"? Vn đề đây là mi nhân viên phng vn có th định nghĩa ch "đủ" khác nhau. Vì thế, cách tt nht đương đơn có th làm là gi đầy đủ các bng chng liên h, t lúc hai người mi quen nhau. Nhng bng chng liên h là emails, thư t, hình nh, hóa đơn đin thoi, cùi vé máy bay, hóa đơn th tín dng, và bt c nhng bng chng khác v liên lc và gp mt nhau.

Có nhiu lý do khác b t chi trong mt s h sơ này, nhưng li không b nh hưởng trong mt s h sơ khác. Thí d, nhng chng minh v bo tr tài chánh ca người bo lãnh cn phi cp nht đến ngày phng vn. Mt s người bo lãnh cm thy rng nhng chng minh np đã quá đủ khi h sơ Bo tr tài chánh được gi đến Trung Tâm Chiếu Khán Quc Gia (NVC). Tuy nhiên, nhiu tháng s trôi qua mi đến ngày phng vn. Nhân viên lãnh s có th s hoãn vic chp thun cp chiếu khán nếu người bo lãnh không cung cp thuế li tc mi nht và giy xác nhn vic làm được cp nht. H cn cp nht thông tin t c hai phía, người bo lãnh và người được bo lãnh.

Lý do quan trng khác trong các h sơ bo lãnh din hôn phu-thê và din v-chng b t chi là có mt s thông tin mâu thun được cung cp bi người bo lãnh và người được bo lãnh. Mt s người có trí nh không tt hoc ch nh s vic khác nhau. Ðây là vic t nhiên và trong đời sng bình thường vn không phi là vn đề quan trng. Tuy nhiên, trong bui phng vn, nhng thông tin v s liên h phi được người bo lãnh và người được bo lãnh cung cp ging nhau. Ngay c mt chi tiết nh cũng có th làm cho nhân viên lãnh s đặt nghi vn v s liên h. Nhng thông tin v hoàn cnh, thi gian và nơi chn hai người quen biết nhau, v vic đính hôn và kết hôn không th sai lc. C hai người phi hiu biết chính xác v đời sng ca nhau, cũng như v gia đình ca hai bên.

Mt vn đề tr ngi khác là người bo lãnh hoc người được bo lãnh không mun người khác biết v người hôn phu-thê hoc người v-chng trước đây ca h. Nếu du diếm vic này và nhân viên lãnh s biết thì chc chn h sơ s b t chi ngay lúc phng vn.

Li khuyên chân thành ca chúng tôi vi các thân ch là luôn luôn nói tht. Không nên du diếm bt c chuyn gì. Các nhân viên lãnh s có th truy tìm qua nhiu ngun thông tin v người bo lãnh và người được bo lãnh, và bt c s nghi ng nào v s chân tht ca hai người s đương nhiên đưa đến vic t chi h sơ.

Sau cùng, đương đơn không nên quá ch quan v mt s vic bt buc phi có, chng hn như s thông hành phi còn hiu lc, giy xác nhn lý lch tư pháp (h sơ ti phm), và tt c nhng giy t cá nhân bn chính phi sn sàng np trong ngày phng vn.

 

Lch cp chiếu khán di dân tính đến tháng 09-2007

A-IR-1, IR-2, IR-5 (V, con v thành niên, cha m ca công dân Hoa K, luôn luôn hiu lc)

B- Ưu tiên F1-1:          Xét đến 01-10-2001 (Tăng 7 tun)

C- Ưu tiên F2-A:         Xét đến 08-10 (Tăng 10 tun)

D- Ưu tiên F2-B:         Xét đến 01-07-1998 (Tăng 11 tun)

E- Ưu tiên F3:             Xét đến 01-01-2000 (Tăng 12 tun)

F- Ưu tiên F4: Xét đến 01-03-1997 (Tăng 16 tun)

 

Có "Mt" Mà Sinh Trái Ðt Này

Ðc nhng lá thư cm ơn ca thân ch gi cho Văn phòng Robert Mullins International tht là áy náy, vì nhng n lc ca anh ch em ch là bn phn vi s c gng không ngng. Tuy nhiên, có mt cánh thip cm ơn ca mt thân ch gi cho văn phòng có nhng câu thơ tiếng Anh đã gây nhiu cm xúc cho các anh ch em trong văn phòng. Bi vy, chúng tôi xin được lược dch bài thơ này và xin được tng đến qúy độc gi. Chúng tôi xin tm đặt ta cho bài thơ này là "Có Mt Mà Sinh Trái Ðt Này", có ni dung như sau:

 Mt ht mm có th to nên mt khu vườn

Mt n cười có th nâng lên mt tinh thn

Mt ngn nến có th làm sáng mt căn phòng

Mt ln nói có th to nên mt tình bng hu

Mt bước chân có th ni mt chuyến vin du

Mt trái tim có th yêu nhiu lm...

 

Mt người có th làm đổi thay tt c, đó là bn

 

Xin cm ơn tt c nhng gì Văn phòng Robert Mullins International đã giúp v chng chúng tôi....

 

Hi Ðáp di trú:

- Hi: Vài tháng trước dây, tôi đã đồng ý ký tên làm người đồng bo tr tài chánh cho h sơ bo lãnh din kết hôn ca cháu tôi. Bây gi tình trng tài chánh ca tôi không tt. Tôi có th rút li đơn Bo tr tài chánh không?

- Ðáp: Bn có th hy b vic đồng bo tr tài chánh trước ngày phng vn cp chiếu khán, nhưng không th hy b sau ngày này. Bn nên liên lc vi Tng lãnh s Hoa K thông báo vic này.

Quý độc gi quan tâm đến vic bo lãnh thân nhân mun có thêm tin tc cp nht, xin theo dõi qua báo chí hay đón nghe chương trình phát thanh ca chúng tôi vào mi ti th Tư t 7PM và sáng Ch Nht t 11:00AM, trên các làn sóng 1110AM, 1430AM, 1500AM, và 106.3FM. Hoc quý v liên lc vi mt trong nhng văn phòng Robert Mullins International gn nht: Westminster: (714) 890-9933, San Jose (408) 294-3888, Oakland-San Francisco: (510) 533-8228, Sacramento (916) 393-3388 hay qua Email: info@rmiodp.com.

 

=END=

 

 8- Tham Kho

 

- Trách nhim tp th và trách nhim cá nhân ca b trưởng trong chính ph liên hip

 

Nguyn Hc Tp

 (VNN)

 

"Các B Trưởng chu trách nhim tp th đối vi nhng hot động ca Hi Ðng Ni Các và chu trách nhim cá nhân đối vi nhng hot động nhim s ca mình" (Ðiu 95, đon 2 Hiến Pháp 1947 Ý Quc).

Ðiu khon va k ca Hiến Pháp 1947 Ý Quc là điu quy trách mt cách minh bch trách nhim ca các B Trưởng, sau khi đã tuyên b thành phn Chính Ph điu 92:

- "Chính Quyn Cng Hoà gm có Th Tướng Chính Ph và các B Trưởng, cùng chung nhau hp thành Hi Ðng Ni Các" (Ðiu 92, đon 1, id.).

Hiu như vy, chúng ta hiu được các hot động ca B Trưởng là nhng hot động có đặc tính ca các mi liên hp,

- liên h đồng trách nhim như là hot động ca t chc Chính Ph,

- nhưng đồng thi cũng là nhng hot động mà chính cá nhân B trưởng phi đứng ra nhn lãnh trách nhim, đối vi nhng gì thuc nhim s ca ông, dưới quyn trc tiếp điu khin và kim soát ca ông.

V phương din hình s, dân s thuc các lãnh vc qun tr, vic B Trưởng phi đứng ra trc tiếp chu trách nhim đối vi các cách hành x ca ông, cũng như ca tùy viên thuc h nhim s ông, chúng ta đã có dp đề cp đến khi bình lun điu 28 Hiến Pháp 1947 Ý Quc:

- "Các viên chc và các tùy viên thuc h ca t chc Quc Gia, cũng như ca các cơ quan công quyn, chu trách nhim trc tiếp theo hình lut, dân lut và lut qun tr, v nhng hành động vi phm đến các quyn hn. Trong các trường hp va k, các trách nhim dân s cũng liên quan đến c t chc Quc Gia và cơ quan công quyn" (Ðiu 28, id.).

Như vy, B Trưởng, các viên chc và tùy viên thuc h đều b Hiến Pháp quy trách phi đứng ra chu trách nhim trc tiếp theo hình lut, dân lut và lut qun tr, khi vi phm mt quyn hn ca người dân được Hiến Pháp đứng ta bo v (cfr. VI PH_M NHÂN QUYN, CAC VIÊN CHC V€ THUC H_ TRC TIP CHU TRÁCH NHI_M).

Trước hình lut, dân lut và lut qun tr, B Trưởng và các viên chc, tùy viên thuc h có trách nhim trc tiếp v các hành vi phm pháp ca mình, và dĩ nhiên là phi đứng ra trc tiếp bi thường nhng thit hi vi phm.

Ðiu đó không có gì cn phi bàn cãi thêm.

Ðiu mà chúng ta mun đề cp đây là trách nhim chính tr ca B Trưởng, vi tư cách là thành viên Chính Ph và là người đứng đầu nhim s thuc h.

Nói cách khác, nếu v B Trưởng hay nhim s liên h ca ông có li làm vic tc trách, không hiu năng, làm vic sai chính hướng Quc Gia đã được Hi Ðng Ni Các đồng thun biu quyết, B Trưởng có th b cnh cáo, thuyên chuyn, thu hi chc v và sa thi ra khi thành phn Chính Ph không? Nếu câu tr li xác quyết, thì ai hay cơ quan nào là ch th thc thi quyn va k?

Câu tr li được điu 82 Hiến Pháp 1947 Ý Quc tin liu:

- "Mi Vin Quc Hi có quyn điu tra đối vi nhng vn đề có liên h đến li ích chung. Ð thc hin điu va k, Vin Quc Hi b nhim gia các thành viên ca mình mt y Ban, được thiết lp thế nào th hin được đặc tính theo t l gia các nhóm đại biu. y Ban thc thi các cuc dò xét, điu tra có đủ các quyn hn và gii mc ca cơ quan tư pháp" (Ðiu 82, đon 1 và 2 Hiến Pháp 1947 Ý Quc).

Và dĩ nhiên, khi có được kết qu chc chn, quyn quyết định cnh cáo, thuyên chuyn, bt tín nhim hay thu hi chc v ca B Trưởng đều do ý kiến ca Th Tướng Chính Ph đệ trình và Tng Thng quyết định, theo tinh thn ca điu 92:

- "Tng Thng Cng Hoà b nhim Th Tướng Chính Ph và theo li đề ngh ca Th Tướng, b nhim các B Trưởng" (Ðiu 92, đon 2, id.).

Ðiu va trích dn cho chúng ta hiu ngm rng Th Tướng Chính Ph có quyn để ngh các B Trưởng cho Tng Thng b nhim, thì cũng có quyn đề ngh bãi nhim lên Tng Thng.

Ý nghĩa va kể trên được Hiến Pháp 1949 Cng Hoà Liên Bang Ðc nêu lên mt cách rõ ràng hơn:

- "Các B Trưởng Liên Bang được Tng Thng Liên Bang b nhim và thu hi chc v, theo li đề ngh ca Th Tướng Liên Bang" (Ðiu 64. đon 2, Hiến Pháp 1949 Cng Hoà Liên Bang Ðc).

B- Nhưng trước khi Th Tướng Chính Ph có quyết định đưa đề ngh lên Tng Thng để có nhng quyết định, qua tiến trình ca y Ban điu tra ca Vin Quc Hi được đề cp (Ðiu 82, id.), chúng ta thy được vai trò ca Vin Quc Hi.

Nói như vy, chúng ta đã qu quyết chính Vin Quc Hi đã đứng ra bt tín nhim v B Trưởng đương s, qua các cuc điu tra ca y Ban, trước khi thông báo cho Th Tướng Chính Ph chăng?

đây chúng ta có hai ý kiến khác bit nhau:

a) ý kiến cho rng chính Vin Quc Hi có quyn thu hi tín nhim đối vi B Trưởng đương s (Cuocolo, Il Governo nel vigente ordinamento italiano, I. Il procedimento di formazione. La struttura, Giuffré, Milano 1959, 183).

Dĩ nhiên quyn thu hi va k s làm cho v B Trưởng đương s không th tiếp tc thi hành chc v mình trong Chính Ph và t đó s đưa đến xáo trn trong t chc ni b ca Chính Ph.

b) và đó là lý do ti sao mt s hc gi khác cho rng Vin Quc Hi, qua các cuc điu tra, ch có th thông báo cho Th Tướng biết nhng gì cn thiết, ch không th t mình đứng ra bt tín nhim B Trưởng, nếu không mun nói là hành động va k ca Vin Quc Hi là hành động vi phm lãnh vc, xen vào ni b ca Hành Pháp hay đã là thái độ bt tín nhim đối vi c Chính Ph:

- "Mi Vin Quc Hi tín nhim hay thu hi tín nhim (đối vi Chính Ph) qua mt kiến ngh phê bình có lý chng và mt cuc b phiếu xướng danh" (Ðiu 94, đon 2 Hiến Pháp 1947 Ý Quc).

Hiu như vy, theo định chế Ði Ngh Chế ca Ý Quc, Vin Quc Hi hoc tín nhim, hoc thu hi tín nhim vi c Chính Ph đương quyn, ch không th biu quyết bt tín nhim đối vi mt B Trưởng, thành phn ca Chính Ph, làm xáo trn c Chính Ph cũng như chính hướng đang được Chính Ph thc hin (Preti Luigi, Il Governo nella Costituzione Italiana, Giuffré, Milano 1954, 183).

Như vy mi tranh cãi gia hai khuynh hướng chính là mi tương quan gia cá nhân B Trưởng, cũng như nhim s liên h ca ông, vi c h thng t chc Chính Ph Liên Hip, được đặt trên mi liên đới gia các thành viên trong Hi Ðng Ni Các.

Còn na, Vin Quc Hi không nhng không th quyết định bt tín nhim cá nhân v B Trưởng đương s, do tính cách liên đới gia các thành viên trong Hi Ðng Ni Các như va k, mà vi thái độ đó, Vin Quc Hi còn tước đot c quyn ca Th Tướng Chính Ph trong vic đề ngh b nhim hay thu hi chc v ca B Trưởng lên Tng Thng Cng Hoà.

Nói cách khác, hành động ca Vin Quc Hi là hành động vi hiến:

- "Tng Thng Cng Hoà b nhim Th Tướng Chính Ph và theo li đề ngh ca Th Tướng, b nhim các B Trưởng" (Ðiu 92, đon 2 Hiến Pháp 1947 Ý Quc; cfr. điu 64, đon 2, Hiến Pháp 1949 Cng Hoà Liên Bang Ðc).

(Labriola Silvano, Revoca del ministro e rapporto di fiducia, Riv. trim. dir. pubbl., 1983, 808; 812).

Hiu như vy, điu 95, đon 2 được trích dn, "Các B Trưởng chu trách nhim tp th đối vi các hot động ca Hi Ðng Ni Các (hay ca Chính Ph) và chu trách nhim cá nhân đối vi các hot đông nhim s ca mình", nói lên ai là người chu trách nhim hình s, dân s và theo lut qun tr, trc tiếp, tc khc và các thit hi v phương din vt cht đối vi các động tác ca nhim s thuc h, nhưng vn gi nguyên trách nhim tp th v đường li chính tr được Chính Ph (gm Th Tung và các B Trưởng đồng đứng ra quyết định) (Rescigno Giusppe Ugo, La responsabilità politica, Giuffré, Milano 1967, 236).

Như vy trách nhim chính tr dn đến hu qu pháp lý, vi vic bãi nhim v B Trưỏng liên h là trách nhim hoàn toàn tùy thuc vào quyết định ca c Chính Ph (hay Hi Ðng Ni Các), cùng vi s lên tiếng xác nhn ca Th Tướng:

- "Các B Trưỏng Liên Bang được Tng Thng Liên Bang b nhim hay thu hi chc v, theo li đề ngh ca Th Tướng Liên Bang" (Ðiu 64, đon 2 Hiến Pháp 1949 Cng Hoà Liên Bang Ðc).

Nhng gì va k cho thy trong chính Ph Liên Hip, Vin Quc Hi không th t mình b phiếu ban hành hay thu hi tín nhim đối vi mt hay nhiu B Trưởng v kh năng điu hành ca các ch th liên h.

Vin Quc Hi ch có th thông báo cho Hi Ðng Ni Các (hay Chính Ph) biết kết qu v các cuc điu tra ca y Ban Ðiu Tra Quc Hi, để Chính Ph sp xếp và tiên liu.

Nếu tình trng không thay đổi kh quan theo chiu hướng mong mun, vì li ích ca Ðt Nước, Vin Quc Hi có th b phiếu bt tín nhim đối vi c Chính Ph và bt buc Chính Ph phi t chc (Ðiu 94, đon 2 Hiến Pháp 1947 Ý Quc) (Paladin Livio, in Enc. del dir., voce Governo italiano, 608).

C- Ðược kết qu ca y Ban điu tra Vin Quc Hi thông báo, Th Tướng Chính Ph và các B Trưởng hp thành Hi Ðng Ni Các phi nghiêm chnh cu xét vn đề.

Cu xét vn đề để gii đáp mt cách tho đáng cho Vin Quc Hi v cách hành x ca v B Trưởng và nhim s liên h, v thi gian tính, các điu kin, nhân s và tài chánh, hoàn cnh khó khăn đã và đang gp phi..., để có th tránh được tình trng bt tín nhim Chính Ph ca Quc Hi.

Ðàng khác, Hi Ðng Ni Các, trước khi t thái độ còn tin cn, lưu nhim hay thu hi nhim s ca v B Trung cn cân nhc mi liên h ca v B Trưởng đối vi chính đảng mà ông là thành viên, cũng như tm quan trng vai trò ca chính đảng v B Trưởng đương s liên quan đến cu trúc và s vng mnh ca Chính Ph Liên Hip (Calassare Lorenza, Amministrazione di potere politico, Cedam, Padova 1974, 60).

Nói mt cách đơn sơ, v B Trưởng đương cuc có phi là mt viên chc quan trng ca chính đảng mà ông là thành viên không, ch tch hay thành viên lãnh đạo đảng chng hn. Và t đó, chính đảng ca ông có d dàng chu thay ông bng mt thành viên khác ca đảng, mà không to ra khó d cho mi liên h gia đảng và các thành phn Chính Ph Liên Hip không?

Cũng vy, Hi đồng Ni Các phi định giá xem tm quan trng ca chính đảng mà B Trưởng đương s là thành viên thuc h, gi tm mc quan trng nào đối vi thành phn Chính Ph Liên Hip; vic rút tên ca chính đảng ra khi Chính Ph Liên Hip có kéo theo s khng hong ca Chính Ph, mt đi đa s và Chính Ph không còn có kh năng qun tr Ðt Nước chăng, nếu không mun nói là c Quc Hi cũng không còn hi đủ đa s tuyt đối để chu toàn nhim v "chun y hay bác b lut pháp ca mình" (Pizzorno Alessandro, Il sistema pluralistico di rappresentanza, in Berger Suzanne (a cura di), L'organizzazione degli interessi nell'Europa occidentale, Il Mulino, Bologna 1983, 375).

Hiu như vy, "Các B Trưởng được Tng Thng Liên Bang b nhim hay thu hi chc v, theo li đề ngh ca Th Tướng Liên Bang" (Ðiu 64, đon 2 Hiến Pháp 1949 Cng Hoà Liên Bang Ðc", là mt câu tuyên b đơn sơ, nhưng ý nghĩa thc hu bên dưới câu nói đơn sơ đó không phi đơn sơ như nhng gì chúng ta va đọc.

Bi l "... theo li đề ngh ca Th Tướng Liên Bang", không phi là li đề ngh bc đồng, không suy tính, mà là li đề ngh có th đưa đến vic Chính Ph b khng hong, b thu hi tín nhim ca Quc Hi hay Chính Ph được kin toàn tr li nh vào vic chính đảng liên h đồng thun thay thế v B Trưởng không có kh năng, làm vic tc trách bng mt v khác chuyên môn hơn và ý thc trách nhim hơn trong lãnh vc nhim s.

Trong Chính Ph Liên Hip, các chính đảng luôn luôn có nhng v "đại din" ca chính kiến ca đảng mình trong Chính Ph.

Bi đó các chính đảng luôn luôn có kh năng mc c, đặt điu kin, nh hưởng đến trách nhim tp th và s vng bn ca Chính Ph.

Không phi hiếm hoi hành động ca các B Trưởng ti nhim s ca h, không nhiu thì ít, mt cách nào đó có tính cách t lp, có khuynh hướng vượt ra khi "vòng km to" đường li chung ca Hi Ðng Ni Các, bi l các B Trưởng trong Chính Ph Liên Hip là nhng v "đại din" cho chính hướng ca đảng phái h, mc du trong lãnh vc hn hp ca nhim s.

V B Trưởng trong Chính Ph Liên Hip, mt cách nào đó, hành x như là "nhân vt bo v" quyn, li thú và lý tưởng ca thành phn dân chúng, mà chính đảng ca ông là tiếng nói, nói lên trong ngh trường Quc Hi và nhim s ca ông trong Chính Quyn là dng c thc thi, càng được nhiu thành qu càng tt, các ước vng đó, cho thành phn dân chúng được đại din, cũng như khuôn mu, ước vng chung cho cuc sng Cng Ðng Quc Gia (Calisse Mauro e Manheimer Renato, Governo, preferenze, governanti: Italia 1946-1976, in Riv. it. scienza politica, 1981, 423s).

Hiu như vy, mi B Trưởng, hay nói rng hơn, mi chính đảng, có nn tng quyn lc chính tr ca mình đuc đặt trên s đồng thun ca mt s thành phn dân chúng, nhm tho mãn nhu cu, ước vng và lý tưởng cho dân chúng liên h cũng như là khuôn mu cho cuc sng chung ca Quc Gia.

Ð phát trin li thú các chính hướng đó, mi B Trưởng đều phi có được mt khuôn viên t lp đáng k nào đó, v phương thc thc hin cũng như tài nguyên cn thiết, trong nhim s trc thuc ca ông, mc cho nhng trách nhim liên h tp th phi có trong các quyết định chung ca Hi Ðng Ni Các.

Chi b đi quyn t do và trách nhim cá nhân ca B Trưởng trong ln mc nhim s thuc h, là chi b đi tiếng nói, nhu cu, ước vng và lý tưởng ca mt phn dân chúng trong Cng Ðng Quc Gia, nhu cu, ước vng và lý tưởng cho chính mình, cũng như cho đồng bào mình cùng sng trên Ðt Nước.

Hành động đó là hành động "c vú lp ming em" ca chế độ độc tài đảng tr, Ðng và Nhà Nước, t coi mình là không bao gi sai lm, là "đỉnh cao trí tu" ca ý thc h đã cai tr phá sn trên 70 năm các Quc Gia Nga và Ðông Âu.

Trong quan nim ca các Quc Gia Nhân Bn và Dân Ch Ða Nguyên Tây Âu không có ch đứng cho th chế độc tài đảng tr, Ðng và Nhà Nước, coi hai mà mt.

Trong cách sng Nhân Bn và Dân Ch Ða Nguyên, bt c ai cũng là người được tôn trng và được cơ chế Quc Gia kính trng, bo v và to điu kin thun li để phát trin hon ho con người ca mình:

- "Bn phn ca Nn Cng Hoà là dp b đi nhng chướng ngi vt v phương din kinh tế và xã hi, là nhng chướng ngi, trong khi tht s gii hn t do và bình đẳng ca con người, không cho phép mi cá nhân trin n hoàn ho con người ca mình và tham d mt cách thiết thc vào t chc chính tr, kinh tế và xã hi ca x s" (Ðiu 3, đon 2 Hiến Pháp 1947 Ý Quc).

Trong mt Quôc Gia Nhân Bn và Dân Ch Ða Nguyên, không ai là công dân hng hai, thp c, bé ming và b "bt ming", b đối x vi hiến và vô nhân đạo:

- "Không ai có th b thit hai hay được ưu đãi vì lý do phái ging, sinh trưởng, chng tc, ngôn ng, quc tch hay xut x, nim tin, ý kiến tôn giáo và chính tr" (Ðiu 3, đon 3 Hiến Pháp 1949 Cng Hoà Liên Bang Ðc).

T chc Chính Ph Liên Hip là hình thc t chc cơ chế Quc Gia, trong đó mi thành phn dân tc đều được "hoà hp và hi nhp" (unità ed integrazione), trong đó quyn t do và trách nhim cá nhân ca B Trưởng là mt phương thc để thc thi và bo chng:

- "Các B trưởng chu trách nhim tp th đối vi nhng hot động ca Hi Ðng Ni Các, và chu trách nhim cá nhân đối vi nhng hot động nhim s ca mình" (Ðiu 95, đon 2 Hiến Pháp 1947 Ý Quc).

 

=END=

 

9- Truyn Hay Ngoi Quc

 

- Ðôi Mt La

 

Françoise Sagan

Dch gi: Vũ Ðình Bình

 

Jérôme Berthier lái xe quá nhanh, và v anh, nàng Monika xinh đẹp, phi c hết sc th ơ để khi chú ý đến nhng s khinh sut ca anh. Nhưng vào dp cui tun này h đang đi săn sơn dương, đối vi anh, đây là mt cuc săn thc s thích thú, bi vì anh yêu săn bn và v anh và đồng quê và c nhng người bn mà h sp đón, Stanislas Brem và bn gái (t hi ly d, Stanislas hu như c na tháng li thay mt cô mi).

"Anh hy vng h s đúng hn, Jérôme nói. Theo em, ln này cu y s dn đến cho chúng ta mt cô như thế nào?"

Monika mm cười mt mi.

"Làm sao em biết được? Em hy vng đó s là mt cô gái yêu thích th thao, cuc đi săn ca bn anh rt vt v, đúng không?"

Anh gt đầu.

", rt vt v. Anh thường t hi không hiu ti sao Stanislas tui cu y, tc là tui bn mình ri, mà còn làm dáng mt cách vô duyên... Mà này, nếu cu y l m, chúng ta s l chuyến bay mt.

- Anh chng l cái gì bao gi đâu, nàng nói và cười

Jérôme Berthier liếc xéo v phía nàng, t hi mt ln na nàng nói thế là có ý gì. Anh là mt người đàn ông rn ri, chung thy và lng l. Anh biết mình khó hp dn và t mười ba năm nay k t khi h ly nhau, anh bo đảm cho người đàn bà này - người duy nht anh tng yêu - mt cuc sng thuc loi d chu nht và yên tâm nht. Nhưng đôi khi anh t hi không rõ điu gì n sau s lng l, sau đôi mt sm màu và bình thn ca Monika, người v xinh đẹp ca anh.

"Ý em mun nói gì vy? Anh hi.

- Em mun nói rng anh không b l mt cái gì c: c công vic ca anh, c cuc đời anh, c cácchuyến bay ca anh. Em còn nghĩ rng anh không b ht cái con sơn dương kia đâu.

- Anh rt hy vng như vy, anh tiếp li. Anh đi săn không phi để bn lên tri. và em hãy tin anh, đó là mt con vt khó la nht."

H ti trước mt ngôi nhà trên đại l Raspail và Jérôme bm còi ba ln cho ti lúc mt ca s m ra và mt người đàn ông xut hin vung rng tay lên chào. Jérôme thò đầu ra ngoài ca xe gi to:

"Xung đi ko l máy bay mt."

Cánh ca s đóng li, và hai phút sau, Stanislas Brem và cô bn gái ra cng.

Stanislas Brem cũng cao, linh hot và hiếu động như Jérôme chc chn, vng vàng và qu quyết vy. Cô bn gái thì tóc vàng, xinh xn, có v nhy cm, mt trong nhng ph n vn được gi là "ca k ngh cui tun". H chui vào ca sau xe, ri Stanislas nói đôi li gii thiu:

"Monika thân mến, anh gii thiu vi em đây là Betty. Betty, đây là Monika và chng cô y, kiến trúc sư Berthier ni tiếng. T bây gi, em dưới quyn cu y, cu y s là người điu khin mi vic."

Tt c cùng ct tiếng cười vang và Monika thân ái siết cht bàn tay cô Betty n. Xe chy tiếp theo hướng Roissy. Stanislas ng người v phía trước hi bng mt ging hơi cao:

"Chuyến đi này, c hai người đều va lòng ch?"

Không đợi câu tr li, anh quay sang phía cô bn gái và mm cười vi cô. Anh cc k quyến rũ vì anh vui v, hơi thoái hóa, hơi ăn chơi, hơi tham vng. Và như b thôi miên, Betty mm cười đáp li.

"Em biết không, anh nói tiếp rõ to, anh biết cu này đã hai mươi năm. Bn anh cùng hc trung hc. Cu y luôn chiếm các gii nht và khi đánh nhau trong gi ra chơi, cu y luôn có cú đấm tuyt diu, và nhng cú đấm y thường để bo v anh, vì t hi đó, anh đã là mt k rt t."

Ri anh ch Monika:

"Anh biết cô y t mười ba năm nay. Ðây là ~nt cp v chng hnh phúc, em yêu quý , c nhìn mà xem."

đằng trước, c Jérôme ln Monika hình như đều không nghe anh nói. Mt n cười thoáng nh, như đồng loã, lướt trên môi h.

"Và khi anh ly d, Stanislas nói tiếp, chính h đã an i anh, bi vì anh rt bun."

Xe chy nhanh và bây gi đã là trên xa l phía Bc, và cô Betty tr tui phi nói như hét khi hi:

"Ti sao anh li bun? Ti v anh không yêu anh na?

- Không phi! Stanislas hét lên đáp li, chính anh đã không yêu cô ta na, và hăy tin anh, đối vi mt người hào hoa phong nhã, điu đó tht kinh khng."

Anh cười vang và li ng người ra lưng ghế.

Sau đó là Roissy, địa ngc Roissy, và h thán phc theo dõi Jérôme thành tho đưa vé, đăng ký hành lý, làm tt c mi chuyn. Ba người kia ch nhìn, hai ph n đã quen vi vic mt người đàn ông lo toan cho h, còn Stanislas thì làm ra v không thèm nhúc nhích. Ri đến các hành lang, các tm thm lăn, nơi h diu qua dưới lp cellophane trong sut tng cp mt, bt động như b đóng băng, hình nh "đúc sn" ca nhng cp v chng khá gi trong thi đại chúng ta. Ri máy bay, h là nhng người lên đầu tiên, ni đuôi nhau, và qua ô ca s nh, Monika nhìn nhng đám mây bay lướt bên ngoài, không c xem qua t tp chí người ta đưa cho. Jérôme đứng dy, và đột nhiên, ngay bên cnh nàng là hình trông nghiêng ca Stanislas, anh ta giơ tay ch trđó ra ca s, nhưng ming anh ta li nói:

"Anh rt mun em, em biết đấy, em hãy thu xếp đi, anh không biết vào lúc nào, nhưng anh mun được em trong ký ngh cui tun này."

Nàng chp chp mt nhưng không tr li.

"Hãy nói vi anh rng em cũng mun thế đi", - anh ta li nói tiếp, vn mm cười.

Nàng quay v phía anh ta, ánh mt nghiêm trang, nhưng trước khi nàng có th nói điu gì, loa phóng thanh trên máy bay đã loan báo:

"Chúng ta sp h cánh xung Munich, đề ngh các quý khách v ch ngi ca mình, tht dây an toàn li và tt thuc lá." H đối mt nhau trong chc lát, va như hai k thù li va như đôi tình nhân, anh ta mm cười, ln này là mm cười thc s, ri v ch ngi. Jérôme tr li ngi bên cnh nàng.

Tri mưa như trút. H đến căn nhà g khu săn bn bng mt chiếc xe thuê. Tt nhiên Jérôme cm lái. Trước khi lên xe, Monika có mt c ch rt d thương, nàng hi xem Betty có b say xe không. Betty, có v như rt mun được đối x theo đúng phép xã giao và được tôn trng, lin gt đầu và ngi lên ghế trên, bên cnh Jérôme.

Jérôme đang rt vui. Mt đường có nhiu lá rng, tri thì mưa, li bt đầu có sương mù nên anh phi tp trung chú ý lái xe, nhưng ánh đèn pha chp chi, hai cái gt nước chy qua chy li và tiếng động cơ như dng lên gia anh và nhng người khác mt bc tường không ly gì làm d chu lm. Như thường l, anh cm thy mình là người chu trách nhim, là cái hoa tiêu ca cái con tàu vũ tr nh bé này, nó đang đưa h ti lu săn. Anh lái, anh tăng tc độ, anh đạp phanh, anh qun lý bn sinh mng, trong đó có sinh mng anh, vi mt cm giác quen thuc và tuyt đối an toàn. Các ch r đều ngot gp mà tri thì đã ti. Sát hai bên đường là nhưng cây thông và nhng thác nước. Qua ô ca s, Jérôme hít th tt c các hương thơm c đin ca mùa thu. Chc vì xe r ngot liên tc nên c Stanislas và Monika đều không nói gì na. Anh ngonh li phía h:

"Hai người không ng đấy ch? Betty gn như đang ngáy đây này."

Stanislas bt cười:

"Không, không ai ng đâu, bn t đang nhìn, nhìn vào bóng đêm.

- Mi người có mun nghe mt chút âm nhc không?"

Anh bt đài, và lp tc ging hát cung nhit ca Caballe tràn ngp trong xe. Caballe hát mt điu nhc phóng khoáng trong v opera Tosca và Jérôme cm thy vô cùng ngc nhiên cm thy nước mt trào lên mi, đến mc bt giác anh cho cái gt nước hot động trước khi hiu ra rng đó không phi là mùa thu làm cho anh nhìn b nhoè. Ðt nhiên anh t nh: "Ta yêu thi tiết này, ta yêuvùng đất này, ta yêu con đường này, ta yêu chiếc xe này và nht là ta yêu người ph n tóc nâu đang ngi đằng sau ta, nàng là ca ta và cũng vi s thích thú như ta, nàng nghe ging ca mt người ph n khác, người ph n đang hát kia."

Jérôme ít th l ni lòng, ít nói, nói vi nhng người khác li càng ít. Ai cũng bo anh là mt người đơn gin, gn như thô nháp, nhưng bng dưng, đây, anh mun dng xe li, bước xung m ca sau, ôm ly v anh vào trong tay và dù có v nc cười, anh vn mun nói rng anh yêu nàng. Ging người n ca sĩ vút lên. dàn nhc đui theo sau như b thôi miên, b cun hút bi ging hát y và Jérôme, mt cách vô thc, gn như cung quít - t này chng hp vi anh chút nào - anh chnh gương chiếu hu và ném mt cái nhìn v phía v mình. Anh tưởng anh nhìn thy nàng như anh vn thường nhìn thy nàng trong các bui nghe nhc: bt động, sng s, đôi mt m to, nhưng anh h mnh gương chiếu hu quá mnh tay nên hình nh anh nhìn thy là bàn tay dài và gy ca Stanislas p vào tay Monika. Anh lp tc nâng mnh gương lên và tiếng nhc tr thành mt chui khó hiu và ri rc nhng âm thanh ghê tm được rng lên bi mt con điên. Trong chc lát, anh không nhìn ra được rõ lm con đường na, cũng không trông rõ c nhng cây thông, c ch r đằng trước. Nhưng ri lp tc, con người hành động, con người chu trách nhim trong anh đã điu chnh tay lái, phanh li mt chút và quyết định mt cách bình tĩnh rng anh mun cái người đàn ông ngi đằng sau kia, cái người đàn ông tóc vàng, mt xanh đang núp trong bóng ti vi v anh, anh mun, tóm li, hn phi chết ngay ngàymai và chết do chính bàn tay anh. Thế nhưng, người đàn ông y đã nhn ra v khác thường ca anh và lp tc Jérôme thy bên cnh mt mình là gương mt đáng ghét, đáng thù ca người bn thi thơ u.

"Này, Stanislas nói, cu mơ mng đấy à?

- Không, anh đáp, t nghe nhc trong v Tosca.

- Tosca à? Stanislas vui v nói tiếp, quãng nào vy?

- Quãng Scarpia quyết định giết Mario vì ghen tuông.

- Scarpia nghĩ thếđúng, Stanislas vn va nói va cười, anh ta ch còn mi cách y."

Stanislas li ng người ra sau, gn Monika, và lp tc Jérôme cm thy bt căng thng hn. Dàn đồng ca điên r trong đài lng xung và anh mm cười.

Ðúng là ch còn cách y.

 

***

 

Ðó là mt ngôi nhà to dành cho người đi săn, làm bng g cây bouleau vi nhng thanh xà, nhng tm da thú tri dưới đất, nhng cái lò sưởi và trên tường là nhng cái đầu đẹp nht, đã nhi rơm ca nhng con thú "nn nhân". Mt ch tht là đẹp! Nhưng bng anh thy nó k cc đến mc l bch. Anh đánh thc Betty, d hành lý, đốt la và bo người gác chun b ba ăn. H đã va ăn rt vui v va nghe - đây là ý thích tht thường ca Stanislas - các bài hát ca M bng chiếc máy hát đin cũ. Còn bây gi, anh và Monika đã trong phòng riêng. Nàng thay qun áo trong bung tm, anh thì ngi chân giường ung hết mt chai Wilhelmine.

Trong anh có mt cái gì đó hoàn toàn bt động, hoàn toàn đau đớn và hoàn toàn không th cu vãn được. Anh biết anh không th hi nàng: "Có chuyn đó không? Ai? T bao gi? Ti sao? Ri chuyn đó s kết thúc như thế nào?" Qu tht đã khá lâu nay anh không nói chuyn vi v na. Anh đưa nàng đi chơi khp nơi, anh nuôi nàng, anh làm tình vi nàng, nhưng anh không nói chuyn vi nàng na. Và anh l m thy rng hình như nhng câu hi y, dù có lý do đến my, cũng ch là mt s tò mò không đúng lúc, li thi, gn như tm thường.

Anh ung mt cách chăm ch, không có nguyên c đặc bit nào, cũng không phi vì tht vng. Anh ung để bình tĩnh li. Ðó không phi mt con người cn dùng đến thuc an thn, hoc cn dùng đến thuc amphétamine. Mà đó là mt người không ra gì, "mt con người đơn gin", anh nghĩ vi mt cm giác cay đắng và mt cm giác như th cười nho và khinh thường người đó.

Monika t bung tm bước ra, tóc nàng vn luôn đen như thế, gò má nàng vn luôn cao như thế và mt nàng vn luôn bình thn như thế. Khi đi qua ch anh ngi, nàng đặt mt bàn tay lên đầu anh, trước c ch quen thuc va là du hiu l thuc, va là du hiu quyn lc y, anh không h có mt động tác lùi li.

"Anh có v như mt đấy, nàng nói, anh phi đi ng ngay đi. Ngày mai các anh còn phi dy sm đi săn."

K nghĩ đến chuyn đó cũng bun cười tht. Nàng không săn bn bao gi, nàng không bao gi mun đi vi h. Nàng khng định rng tiếng súng làm nàng s, lũ chó b kích động thì làm phin nàng, tóm li, nàng không thích săn bn. Anh chưa bao gi hi thc ra ti sao Monika không đi theo h, vì nói cho cùng, nàng đâu có s mt mi, cũng không ngi đi b và nói chung, chng bao gi nàng s gì c.

"L tht, anh nói, và anh bng thy ging anh hình như lúng búng, k cũng bun cười là em li không đi săn."

Nàng cười:

"Sau mười năm mà anh vn còn ngc nhiên à?

- Ngc nhiên thì có bao gi mun đâu, anh nói mt cách ngơ ngn và cm thy sng s, anh bng đỏ mt.

- Có ch, nàng nm dài ra và va ngáp va nói, có ch anh, quá mun ri. Anh biết không, em yêu các động vt hoang dã, em thy chúng còn đáng được yêu mến hơn các động.vt khác.

- Em nghĩ thế?" anh nói.

Nàng mm cười và tt đèn phía nàng.

", nàng bo, điu đó không nói lên gì c. Ti sao anh không đi nm?"

Anh gt đầu, ci chiếc áo chandail và đôi giy ri bt thình lình buông người xung ngang giường.

"Lười thế không biết!" nàng nói, nhoài người phía trên anh tt ngn đèn đầu giường phía dưới anh.

Anh lng tai nghe, anh nghe thy s im lng. Nàng th nhè nh, nàng sp ng.

"Em thy không, anh hi, và anh thy có cm giác ging anh chp chi và lo s như ging mt đứa tr con, em không thy Caballe hát rt hay điu nhc y trong v Tosca sao?

- Có nàng nói, Caballe hát hay tuyt, sao vy anh?

Mt chút im lng nh nhàng, ri nàng cười, tiếng cười quen thuc, hơi trm, khe kh, t nhiên.

"V opera làm anh tr lên lãng mn, hay là mùa thu, hoc c hai."

Anh cúi xung mò mm tìm chai rượu Wilhelmine dưới đất. Rượu va mnh, va nóng và chng có mùi v.

"Ta có th quay sang phía nàng, anh nghĩ, ôm ly nàng, bt nàng làm tt c nhng gì ta mun." Và mt người nào đó trong anh, mt người nào đó rt tr con, yếu đui và khát khao giơ tay v phía nàng. Anh chm vào vai nàng, thế là, bng mt c động hoàn toàn t nhiên, nàng ca đầu và áp ming vào vai anh.

"Ng đi anh, nàng nói, khuya ri. Em đang mt và anh thì ngày mai s mt. Ng đi, Jérôme."

Anh rt tay li, xoay người sang phía khác, thng bé mê cung biến mt, nhường ch cho mt người đàn ông bn mươi tui, lnh băng và bng cha đầy rượu Wilhelmine đang suy nghĩ t m, cn thn làm cách nào dùng ng kính télé, đim ngm, cò súng, ri la, ri st, ri tiếng động để có th loi tr mt cuc sng, nht là cuc sng ca con người xa l này đang bên cnh anh, mt gã tóc vàng rt độc hi tên là Stanislas.

 

***

 

Mười gi sáng. Tri đẹp, đẹp mt cách kinh khng. H lùng sc khp rng đã ba tiếng đồng h. Người coi khu săn bn đã phát hin ra mt con sơn dương tuyt vi và Jérôme đã hai ln nhìn thy nó qua ng nhòm, nhưng bây gi, con mi ca anh là mt sinh vt khác hn. Con mi ca anh có b tóc vàng, mc b quán áo bng da màu hung, con mi ca anh đến là khó bn. Anh đã trượt hn hai ln. Ln đầu, hn nhy phóc ra mt bãi cây nh vì tưởng trông thy con sơn dương. Ln th hai, cái đầu có mái tóc vàng ca Betty xen vào gia đim đen lp lánh khu súng và con mi ca anh. Còn bây gi, kia, hn ngay trước mt anh. Stanislas Brem đang đứng gia mt quãng rng trng. Anh ta đặt súng gia hai chân, tì người trên mt chân, anh ta nhìn bu tri xanh, nhìn các tán lá cây hung đỏ vi mt ngun hnh phúc ngp tràn, và ngón tay Jérôme bt đầu đặt lên cò súng. Cái khuôn mt kia sp n tung, nhng món tóc vàng quá mnh kia s không bao gi nm ngh ngơi na trong bàn tay Monika, làn da kia ca đứa tr hư hng s nhn được năm mươi viên đạn chì. Nhưng đột nhiên, bng mt c ch bt ng, mt c ch chng liên quan đến ai, Stanislas giơ hai tay lên tri. Ð khu súng trượt xung đất, anh ta vươn người trong mt tư thế sung sướng x láng trông đến là khó chu.

Như b mt cái tát, Jérôme bn. Stanislas git ny mình, đưa mt nhìn quanh, có v kinh ngc nhiu hơn là s hãi. Jérôme h tay xung, không mt chút kiêu hãnh nhn thy rng bàn tay không run, nhưng cũng điên tiết nhn thy anh đã không nghĩ đến chuyn thay đổi tm ngm. Anh bn độ xa hai trăm mét. Anh điu chnh ri li đưa súng tì vai, và tiếng người coi khu săn bn làm phin anh nhiu hơn là làm anh s.

"Ông trông thy gì chăng, ông Berthier?

- Tôi nghĩ mình trông thy mt con gà gô, Jérôme quay li nói.

- Ðng bn ông , - người coi khu săn bn nói. Nếu ông định bn con sơn dương, thì ông không nên gây tiếng động. Tôi biết nó đi đâu, tôi biết bây gi có th đâu, ông đừng làm nó hong s.

- Tôi xin li, Jérôme nói mt cách ngc nghếch. Tôi s không bn vu vơ na.

Ri anh m súng ly đạn ra và đi theo ông già.

L tht, anh như b phân đôi, va vui đùa li va.tc gin. Anh biết rõ anh s giết Stanislas trước ti nay, nhưng rt cuc anh li thy thú vđược làm chuyn đó nhiu ln.

Hai gi sau, anh b lc. Tt c bn h đều b lc, vì con sơn dương quá ranh mãnh, khu săn bn quá rng, s người lùa thú săn i quá ít. Thành th, mi theo mt con mi khác ch không phi con mi chính thc, chng hiu thế nào, rt cuc anh rơi vào mt tình thế ng ngn là ch có mt mình anh trước con mi này, tuy cách nó mt khong xa, rt xa. Con sơn dương đứng trên mt mm đá, ngược ánh mt tri, hoàn toàn bt động. Jérôme bt giác cm ly ng nhòm. Bây gi thì anh run run, anh mt mi, th dc, anh tr nên già c, anh đã bn mươi tui và anh yêu mt người đàn bà không còn yêu anh na. Ý nghĩ y khiến anh gn như b mù trong chc lát, ri anh chnh ng nhòm và trông thy con sơn dương rt gn, tưởng như có th chm tay vào được. Nó màu be, còn non, nó có đôi mt lo lng nhưng kiêu hãnh, nó nhìn khi thì v phía thung lũng, nơi có nhng k thù ca nó, khi thì v phía qu núi, và hình nhưđùa vui vi s sng chết này. nó có mt cái gì đó s st, d v và không th b làm tn thương. Hình nhưđứng đó để chng t v đẹp ca s ngây thơ, ca s nhanh nhn và ca s chy trn. Nó rt đẹp. Nó đẹp hơn bt c mt con vt nào khác mà Jérôme tng săn.

sau, Jérôme t nh, để sau ta s giết gã kia (thm chí anh không nh ra tên anh ta). Nhưng mi, mi, người bn đẹp ca ta, ta mun mi."

Và anh bt đầu trèo theo con đường nh cc k him tr dn v phía nó.

mé dưới, cuc săn b phân tán t tung. Có tiếng chó sa bên trái, tiếng chó sa bên phi, tiếng còi mi lúc mt xa và Jérôme có cm giác anh đang ri b mt thế gii bun t và nhơ nhp để tr v nhà mình.

Mc dù có nng, tri vn rt lnh. Khi anh li cm ng nhòm lên, con sơn dương vn đứng đó, anh thy hình như nó nhìn anh, ri vi nhng bước ngn, nó đi vào mt rng cây to. Jérôme đến cánh rng y sau đó na tiếng đồng h. Anh ln theo các du chân đến mt hm vc và đó, con sơn dương li đợi anh. Ch còn anh vi nó trong cuc săn này. Tim anh đập thình thch và anh gn như mun nôn thc nôn tháo. Anh ngi xung đất ri li đi. Ri anh dng li để ăn đôi chút bánh m và jambon trong xà ct, con sơn dương thì đợi anh, ít ra thì anh cũng nghĩ thế. Ðến bn gi chiu, anh đã vượt qua gianh gii khu săn bn và hu như anh cũng đã vượt quá gii hn sc lc ca anh, con sơn dương vn luôn đằng trước anh, thp thoáng và hin lành, nhưng luôn khá rõ và đẹp qua các lăng kính ca ng nhòm. Chưa th bn, tt nhiên, cũng không th đui kp, và nó vn luôn kia.

Jérôme bây gi mt rã ri sau tám tiếng đồng h chính anh cũng không biết là anh săn đui hay anh đi theo con vt k l kia, mt đến ni anh bt đầu nói thành tiếng. Anh đặt tên cho con sơn dương là "Monika", và trong lúc bước đi, trong lúc vp váp và trong lúc chi ra tc tn, đôi khi anh nói: "M kiếp, Monika, đừng đi nhanh quá thế!" Có mt lúc, anh ngn ng trước mt cái ao, ri anh lng l li xung, súng giơ cao trên đầu, nước ti ngang tht lưng, mc dù anh biết thi tiết này làm như vy là nguy him và ngc nghếch đối vi mt người đi săn. Ri khi anh cm thy chân b trượt, thot tiên anh không cưỡng li. Anh c để cho người nga ra mc k nước ngp ti c, ti ming, ti mũi, anh gn như ngp th. Mt cm giác thích thú choán ly anh, mt s thích thú buông th rt xa vi bn cht ca anh. "Ta đang t t", anh nghĩ, và con người đim tĩnh trong anh li xut hin, ly li cân bng cho anh, đưa anh ra khi cái ao khn kh y, ướt lướt thướt, nhn nhác và run ly by. S vic này gi cho anh nh ti mt điu gì, nhưng điu gì nh? Anh ct tiếng nói to:

"Lúc sp chết chìm, hình như anh đang nghe Caballe hát. Ging như cái ln, em nh chăng, cái ln đầu tiên mà anh nói vi em rng anh yêu em y mà? By gi chúng ta đang nhà em, em tiến v phía anh, em nh không, và đó là ln đầu tiên chúng ta làm tình vi nhau. Anh rt s khi ng vi em và li rt mun, hôm y, anh có cm giác như anh sp t t."

Anh ly bình:rưọu trong chiếc xà ct bây gi nhét toàn nhng viên đạn ướt chng còn dùng được gì, ri nga c lên tu mt lúc lâu. Sau đó, anh li cm ng nhòm và thy vn luôn cách anh mt quãng xa hơn chút ít là con sơn dương-Monika-tình yêu (anh không biết tên nó na) đang đợi anh. May quá, anh vn còn hai viên đạn khô ráo trong nòng súng.

Khong năm gi, như đôi khi Bavière vào mùa thu; ánh nng đã chiếu xiên. Jérôme rét run cm cp khi đi vào thung lũng cui cùng. Anh nm lăn xung vì mt, người dui dài trong nng. Monika ti ngi xung cnh anh và anh li tiếp tc nói câu chuyn ban nãy:

"Em nh không, mt ln, mt ln chúng ta cãi nhau và em mun b anh. Hình như đó là khong mười ngày trước khi chúng ta ly nhau thì phi, anh nm dài trên c, nhà b m em, tri hôm y rt xu và anh bun lm. Anh nhm mt li, bây gi anh nh rõ như thế, và đột nhiên, anh cm thy hơi nóng ca mt tri sưởi m mí mt anh, đó qu tht là mt điu may mn bi vì trước lúc y tri rt xu, và khi anh m mt ra vì ánh nng, anh thy em đã ngi đó, bên cnh anh, em nhìn anh và mrn cười."

"Vâng, nàng nói, em nh hôm y rt rõ. Hôm y anh đến là t, và em thc s tc gin. Ri sau, em đi tìm anh và trông thy anh đang nm dài trên bãi c, có v hn di, em bun cười quá, mun ôm ly anh mà hôn."

Ti đó, nàng biến mt, và Jérôme gii mt đứng dy. Cui thung lũng là mt vách đá cc k him tr, gn như dng đứng. Con sơn dương đứng bt động trước vách đá y. Jérôme đã có con vt này. Anh xng đáng được nó lm. Trong đời anh, chưa bao gi anh đui theo con mi nào sut gn mười tiếng đồng h. Anh dng li li vào thung lũng, kit sc, và li đóng khu súng li. Anh nâng tay phi lên mt chút ri ch đợi. Con sơn dương nhìn anh, khong cách bây gi chng hai mươi mét. Nó vn luôn rt đẹp, hơi ướt m hôi, và đôi mt màu xanh pha sc vàng ca nó, đôi mt la, đang nhìn chăm chú.

Jérôme tì súng lên vai và thế là con sơn dương làm mt điu ngc nghếch và vng v: nó quay người, và có l đã đến ln th mười, nó th leo lên b dc, và có l cũng là ln th mười nó trượt xung, trông rt nc cười mc dù nó vn rt duyên dáng, cui cùng, nó đành đứng bt động, run run và luôn có v bn chn, ngay trước mũi súng ca Jérôme.

Không bao gi Jérôme biết được ti sao, vào lúc nào và bng cách nào anh đã quyết định không giết con sơn dương này. Có th vì s c gng tuyt vng và vng v cua nó, có th vì v đẹp gin d ca nó, cũng có th vì nim kiêu hãnh và tính động vt hin lành trong đôi mt xếch ca nó. Mà cũng chng bao gi Jérôme tìm cách biết ti sao.

Anh quay tr li, đi theo đúng con đường ban nãy để v. V ti nơi, anh thy tt c mi người đang cung cung c lên, h đã tìm kiếm anh khp nơi, h tìm c mt anh thanh niên coi khu săn bn mà anh cm thy có biết hành động ca anh. Tuy nhiên, khi mi người cùng hi anh rng con sơn dương y chy đi đâu và anh đã b đâu - vì rt cuc khi v đến nơi thì mt hoa lên chng còn trông thy gì, tay chân tê di, đến ca căn nhà anh mt quá đổ gc xung - anh không biết tr li sao.

Stanislas đưa anh cc rượu cô-nhc và v anh ngi trên giường bên cnh anh, cm tay anh. Mt nàng tái mét. Anh hi nàng ti sao và nàng tr li rng nàng lo cho anh. Anh ngc nhiên thy mình tin ngay nàng.

"Em s anh chết, anh nói, em s anh ngã t trên vách đá xung à?"

Nàng gt đầu không đáp, và đột nhiên nàng cúi xung anh, ng đầu lên vai anh. Ln đầu tiên trong đời nàng có mt c ch âu yếm vi anh trước mt mi người. Stanislas va cm cc cô-nhc na ti, đứng nhìn cnh đó mà choáng người; mái tóc đen ca người đàn bà kia xoã trên vai người đàn ông mt rã ri kia, và nhng tiếng thn thc rt nh ca người đàn bà kia, nhng tiếng thn thc vì đã vi được ni lo s, và thếđột nhiên Stanislas ném cc rượu vào lò sưởi.

"Hãy nói đi, anh ta nói, và ging anh ta tr nên cao tn lên, nào, con sơn dương đâu? Cu không th vác ni con mi ca cu v hay sao, h con người thép?"

Jérôme vô cùng ngc nhiên vì trước ngn la sáng rc và trước mt Betty sng st, anh nghe thy mình tr li:

"Không phi thế, t không dám bn nó."

Monika ngng đầu lên và h nhìn nhau. Nàng thong th giơ bàn tay và các ngón tay nàng du dàng vut mt vòng quanh mt anh.

"Anh biết không, nàng nói (vào lúc này h ch có hai người vi nhau trên thế gii này), anh biết không, dù anh có bn chết nó..."

Và thc tế thì nhng người khác cũng đã biến mt hết, anh kéo nàng áp vào anh, và ngn la trong lò sưởi cháy bùng lên.

 

=END=

 

**********************************

 

 
 
 
 
 
Home Page
 
 
 
Tài Liệu
 
Tài liệu
Tài liệu Lưu trữ
Tin tức Lưu trữ
Nguyễn Quang Duy